سجاد شاکریان؛ حسن ترابی پوده؛ بابک شاهی نژاد؛ حامد نقوی
چکیده
دما از پارامترهای کلیدی موثر بر اقلیم به شمار رفته و تغییرات آن میتواند ساختار آب و هوای منطقهای را دگرگون سازد. نظر به تاثیرات مستقیم دمای محیطی بر منابع آب، بررسی روند دما در مقیاسهای مختلف زمانی و مکانی میتواند بخش بزرگی از تحقیقات اقلیمشناسی و مدیریت منابع آب را به خود اختصاص دهد. در این تحقیق روند تغییرات میانگین دمای ...
بیشتر
دما از پارامترهای کلیدی موثر بر اقلیم به شمار رفته و تغییرات آن میتواند ساختار آب و هوای منطقهای را دگرگون سازد. نظر به تاثیرات مستقیم دمای محیطی بر منابع آب، بررسی روند دما در مقیاسهای مختلف زمانی و مکانی میتواند بخش بزرگی از تحقیقات اقلیمشناسی و مدیریت منابع آب را به خود اختصاص دهد. در این تحقیق روند تغییرات میانگین دمای ایستگاههای هواشناسی حوضه آبریز کارون (38 ایستگاه) در سه مقیاس زمانی ماهانه، فصلی و سالانه، در یک دوره زمانی 29 ساله، (1365 الی 1393) مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه، شیب روند خطی دادهها با استفاده از رویکرد تیل- سن (TSA) محاسبه گردید. جهت آنالیز روند دادهها، پس از پیش سفید کردن (TFPW) جهت کاهش اثر ضریب خود همبستگی دادهها، روند تغییر دما با استفاده از روش Man-Kendall مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان میدهد که در مقیاس سالانه، 64 درصد ایستگاهها دارای روند افزایشی میباشد که در این میان 13 ایستگاه دارای روند افزایشی (در سطح اطمینان %90) معنیدار میباشد. در مقیاس فصلی، بیش از 67 درصد ایستگاهها در فصلهای زمستان، بهار و تابستان دارای روند افزایشی میباشد. در مقیاس ماهانه، بجز در ماههای آبان و آذر تغییرات دما در بیش از 50 درصد ایستگاهها دارای روند افزایشی بوده و بیش از 26 درصد این ایستگاهها دارای روند افزایشی (در سطح اطمینان %90 معنیدار) میباشند. نتایج این مطالعه نشان داد که جریان ماهانه و سالانه بیشتر ایستگاهها روند افزایشی را نشان میدهد.
فاطمه عباسی؛ منصوره کوهی؛ یاشار فلامرزی؛ زهره جوانشیری؛ شراره ملبوسی؛ ایمان بابائیان
چکیده
در این پژوهش روند سالانه بارش و دمای کشور با استفاده از داده های بارش سالانه 115 ایستگاه سینوپتیک در دوره 30 ساله (2017- 1988) بررسی شد. میانگین بارش ایستگاهی و تیسن کشور برای هر سال، محاسبه گردید. با استفاده از روش آماری ناپارامتری من – کندال معنی داری روند میانگین بارش و دما، و از روش برآور کننده شیب خط سن، میزان شیب خط روند آزمون شد. نتایج ...
بیشتر
در این پژوهش روند سالانه بارش و دمای کشور با استفاده از داده های بارش سالانه 115 ایستگاه سینوپتیک در دوره 30 ساله (2017- 1988) بررسی شد. میانگین بارش ایستگاهی و تیسن کشور برای هر سال، محاسبه گردید. با استفاده از روش آماری ناپارامتری من – کندال معنی داری روند میانگین بارش و دما، و از روش برآور کننده شیب خط سن، میزان شیب خط روند آزمون شد. نتایج نشان داد که در میانگین بارش کشور روند افزایش یا کاهش معناداری در سطوح اطمینان 99 و 95 درصد وجود ندارد ولی این روند در سطح اطمینان 90 درصد معنی دار می باشد. با این حال میانگین ایستگاهی بارش کشور در هر سال در حدود 1/2- میلیمتر و میانگین بارش تیسن ایران نیز در حدود 2/2- میلیمتر کاهش یافته است. همچنین نتایج نشان دادند که در سری های زمانی میانگین دمای ایستگاهی و تیسن کشور، روند افزایشی دما ایستگاهی کشور 025/0 درجه سانتیگراد در سال می باشد که در سطح اطمینان 95 % معنی دار است و میانگین دمای کشور به روش تیسن حدود 05/0 درجه سانتیگراد در سال اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ است که این روند افزایشی در سطح اطمینان 99 % معنی دار می باشد.
محبوبه قاسمی؛ amir soltani؛ عبدعلی ناصری؛ هادی معاضد
چکیده
این مطالعه با هدف ارزیابی تغییرات اقلیمی آینده جنوب اهواز با استفاده از مدلهای گردش عمومی براساس رویکرد جدید IPCC-AR5 انجام شده است. بدین منظور، دادههای دمای متوسط و بارش شش مدل اقلیمی گزارش پنجم استخراج گردید. بعد از بررسی عملکرد آنها برای منطقه مورد مطالعه، از دو مدل EC-EARTH و CESM1-CAM5 بهمنظور بررسی تغییرات اقلیمی دما و دو مدل EC-EARTHو ...
بیشتر
این مطالعه با هدف ارزیابی تغییرات اقلیمی آینده جنوب اهواز با استفاده از مدلهای گردش عمومی براساس رویکرد جدید IPCC-AR5 انجام شده است. بدین منظور، دادههای دمای متوسط و بارش شش مدل اقلیمی گزارش پنجم استخراج گردید. بعد از بررسی عملکرد آنها برای منطقه مورد مطالعه، از دو مدل EC-EARTH و CESM1-CAM5 بهمنظور بررسی تغییرات اقلیمی دما و دو مدل EC-EARTHو BNU-ESM برای پارامتر بارش در محدوده مورد مطالعه تحت دو سناریوی RCP2.6 و RCP8.5 استفاده شد و تحت ﺳﻨﺎرﯾﻮﻫﺎی واداﺷﺖ ﺗﺎبشی RCP2.6وRCP8.5 با بهرهگیری از LARS-WG ریزمقیاس-سازی شدند. نتایج نشان داد دما در دوره 2035-2016 بین 5/0 تا 4 درجه سانتیگراد نسبت به دوره پایه 2000-1970 افزایش مییابد. این در حالی است که منطقه مورد مطالعه شاهد کاهش بارش در اکثر ماهها خواهد بود. روند تغییرات فصلی بارش با استفاده از آزمون من-کندال نشان داد که پارامتر بارش در اکثر مدلها و سناریوها از روند معنیداری پیروی نمیکند و تنها در الگوی اقلیمی RCP2.6-EC-EARTH برای فصل تابستان در سطح اطمینان 90 درصد روند افزایشی دارد. روند تغییرات دما، در الگوی اقلیمی EC-EARTH- RCP8.5 برای فصل بهار در سطح 95 درصد و تابستان در سطح 99 درصد افزایشی میباشد و در الگوی اقلیمی CESM1-CAM5-RCP2.6 در فصل تابستان روند افزایشی در سطح 95 درصد را نشان میدهد. در الگوی اقلیمی CESM1-CAM5-RCP8.5، روند دما در فصول پاییز و زمستان در سطح 95 درصد دارای روندی معنیدار افزایشی میباشد.
زینب احمدی مقدم؛ محمدرضا نوری امامزاده ئی
چکیده
دراین پژوهش روند دماهای بیشینه، کمینه و متوسط درایستگاه شهرکرد در دوره زمانی 1392-1363بررسی شدهاست. این ایستگاه در سال 1381 به محل فرودگاه شهرکرد تغییر مکان داده شد که از لحاظ استقرار دارای جابهجایی ناچیزی بود. معنیداری روند دما با مقایسه میانگین دو نیمه متوالی، آزمون من-کندال و آزمون گرافیکی من-کندال و تحلیل روند در مقیاس ماهانه، ...
بیشتر
دراین پژوهش روند دماهای بیشینه، کمینه و متوسط درایستگاه شهرکرد در دوره زمانی 1392-1363بررسی شدهاست. این ایستگاه در سال 1381 به محل فرودگاه شهرکرد تغییر مکان داده شد که از لحاظ استقرار دارای جابهجایی ناچیزی بود. معنیداری روند دما با مقایسه میانگین دو نیمه متوالی، آزمون من-کندال و آزمون گرافیکی من-کندال و تحلیل روند در مقیاس ماهانه، فصلی و سالانه انجام شد. نتایج حاصل از مقایسه میانگین دو نیمه متوالی بیانگر این بود که در پانزده سال دوم نسبت به پانزده سال اول، متوسط کمینه دما81/0- کاهش و بیشینه دما 98/0 افزایش داشتند. بر اساس آزمون من-کندال بیشینه دما در ماههای اسفند و مهر روند معنیدار افزایشی رانشان می دهد. هر سه روش تأیید کردند که بیشینه دما سالانه در ایستگاه شهرکردروند افزایشی دارد ولی روندی معنیداری را در متوسط دمای سالانه نشان نداند.آزمون گرافیکی من-کندال روند معنیدار کاهشی را برای متوسط دمای کمینه سالانه تایید کرد. همچنین نتایج آزمون من-کندال نشان داد که بیشینه دما در تمامی فصلها دارای روند غیر معنیدار افزایشی و کمینه دما روند غیرمعنیدار کاهشی را دارد. واژههای کلیدی: آزمون من-کندال، ایستگاه شهرکرد، دما، روند.
نگین بینش؛ محمدحسین نیک سخن؛ امین سارنگ
چکیده
فرایند تغییر اقلیم، به ویژه تغییر دو کمّیت مهم دما و بارندگی از مهمترین مباحث مطرح در علوم محیطی است. هدف از این پژوهش، بررسی تغییرات دما و بارش ایستگاه هواشناسی همدید (سینوپتیک) تهران (مهرآباد) و مطالعه انحراف احتمالی آن از حالت نرمال میباشد. بدین منظور، پس از گردآوری دادههای ماهانه بارش و دما و بررسی کیفیت و همگنی آنها، با استفاده ...
بیشتر
فرایند تغییر اقلیم، به ویژه تغییر دو کمّیت مهم دما و بارندگی از مهمترین مباحث مطرح در علوم محیطی است. هدف از این پژوهش، بررسی تغییرات دما و بارش ایستگاه هواشناسی همدید (سینوپتیک) تهران (مهرآباد) و مطالعه انحراف احتمالی آن از حالت نرمال میباشد. بدین منظور، پس از گردآوری دادههای ماهانه بارش و دما و بررسی کیفیت و همگنی آنها، با استفاده از آزمونهای رگرسیون و من-کندال گرافیکی به بررسی روند فصلی و سالانه تغییر اقلیم استان تهران پرداخته شده و بدین منظور از آمار ایستگاه هواشناسی فرودگاه مهرآباد استفاده شده است. سپس ناهنجاریهای دما و بارش متوسط سالانه نیز محاسبه شده و از طریق برآورد میانگین متحرک، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته اند. نتایج نشان میدهد که طی سه دهه اخیر، روند افزایشی ناچیز و غیرمعناداری بر دمای تهران حاکم بوده و تغییرات دما با شیب ملایمی صورت گرفته است. دما در دهه اول از دوره مورد بررسی، کمتر از میانگین بلند مدت آن بوده، اما در دو دهه اخیر، در مجموع، دما بیشتر از میانگین بلندمدت (نرمال) آن بوده است. در رابطه با متغیر بارش، هیچ گونه روند معناداری در دوره مورد بررسی مشاهده نشد و میتوان گفت که اکثر تغییرات بارش تهران طی سه دهه اخیر، به صورت نوسان ظاهر شده است.
آب و هوا
عاطفه رئیسی نافچی؛ امیر سلطانی محمدی
چکیده
تغییر اقلیم یکی از عمدهترین چالشهای پیش روی بشر در زمان حاضر است. این پدیده متأثراز عواملی چون فعالیتهای خورشیدی، آتشفشان ها، اتمسفر و اقیانوسها وافزایش درصد گازهای گلخانهای در اتمسفر میباشد که دارای اثرات متقابل میباشند. تغییر اقلیم میتواند باعث به وجود آمدن تغییرات در میزان بارندگی، گرم شدن جهانی, ذوب شدن یخهای قطبی، ...
بیشتر
تغییر اقلیم یکی از عمدهترین چالشهای پیش روی بشر در زمان حاضر است. این پدیده متأثراز عواملی چون فعالیتهای خورشیدی، آتشفشان ها، اتمسفر و اقیانوسها وافزایش درصد گازهای گلخانهای در اتمسفر میباشد که دارای اثرات متقابل میباشند. تغییر اقلیم میتواند باعث به وجود آمدن تغییرات در میزان بارندگی، گرم شدن جهانی, ذوب شدن یخهای قطبی، سیل، سرماو گرمای بیموقع و شدید در بسیاری از نقاط کره زمین گردد؛ بنابراین آگاهی از تغییرات پارامترهای هواشناسی در یک منطقه میتواند اطلاعان مفیدی جهت برنامهریزی و مدیریت منابع آب و کشت منطقه در اختیار سیاستگذاران و محققین قرار دهد. در این مطالعه احتمال وجود روند در میانگین بارش و میانگین و حداقل و حداکثر دما در ایستگاه سینوپتیک شهرکرد طی دورهی 2010-1961 با استفاده از آزمون من– کندال اصلاحشده در سطح معناداری ده درصد، پنج درصد و یک درصد موردبررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیلها نشان داد که اگرچه درمجموع بارش سالانه روند معناداری مشاهده نشد، مجموع میزان بارندگی در فصل تابستان بهطور معنیداری افزایش یافته است؛ که این امر میتواند حاکی از تغییر در توزیع زمانی بارش در منطقه موردمطالعه باشد. افزایش میزان باران در فصل تابستان میتواند باعث بهبود وضعیت ذخایر رطوبتی خاک و کاهش برداشت از منابع آب زیرزمینی در تابستان گردد. بهعلاوه، میانگین و حداقل دما در فصل بهار، تابستان و پاییز و همچنین حداکثر دما در فصل تابستان دارای روند کاهشی معنادار بوده است. کاهش دما در فصول نامبرده میتواند منجر به تغییر در زمان کشت و برداشت محصولات کشاورزی و تغییر الگو کشت در منطقه گردد.
تقی طاووسی؛ اکبر زهرایی
چکیده
هدف اصلی از مدلسازی سریهای زمانی دادن نظم خاص به مشاهدات وابسته به زمان است تا بر اساس آنها بتوان پیشبینیهایی را برای آینده انجام داد. مهمترین هدف از تجزیه و تحلیل سریهای زمانی یافتن روند تغییرات و پیشبینی آینده آن است. هدف پژوهش حاضر مطالعه و پیشبینی تغییرات بیشینه دمای شیراز برای دوره اقلیمی (2020-2011) با استفاده از مدلهای ...
بیشتر
هدف اصلی از مدلسازی سریهای زمانی دادن نظم خاص به مشاهدات وابسته به زمان است تا بر اساس آنها بتوان پیشبینیهایی را برای آینده انجام داد. مهمترین هدف از تجزیه و تحلیل سریهای زمانی یافتن روند تغییرات و پیشبینی آینده آن است. هدف پژوهش حاضر مطالعه و پیشبینی تغییرات بیشینه دمای شیراز برای دوره اقلیمی (2020-2011) با استفاده از مدلهای باکس و جنکیز است. در ابتدای پژوهش برای جلوگیری از بایاس بودن مدل و همچنین صحت سنجی نهایی آن ده سال پایانی سری برای پیشبینی و بررسی صحت مدل کنار گذاشته شد. دادههای سری مورد آزمونهای ایستایی میانگین و واریانس قرار گرفت تا با ایجاد مرتبه در سری، نا ایستایی سری از بین رود. رفتار سالانه سری با استفاده از فیلتر بالا گذر (تفاضلگیری) حذف گردید و نمودارهای ACF و PACF سری تفاضلگیری شده مبنای تشخیص مدل قرار گرفت و روش ARIMA=(3,2,1) انتخاب شد. روش پژوهش انتخاب شده مورد برازش قرار گرفت و سپس مناسبت آن از طریق تجزیه و تحلیل باقیماندهها مورد آزمون قرار گرفت و صحت آن تایید گردید. سرانجام پس از طی مراحل متعدد و برازش جامعتر و با توجه به حداقل میانگین مربعات خطا روش انتخاب شده مورد آزمون پیشبینی قرار گرفت و نمونه اولیه که از سری جهت تست کنار گذاشته شده بود را پیشبینی نمود. همبستگی بین مقادیر واقعی و پیشبینی شده در سطح کامل بود. بنابراین رفتار آینده سری مورد پیشبینی قرار گرفت. بر این اساس، مقادیر بیشینه دمای شیراز برای سال 2020 بین 1/25 تا 6/29 و به طور میانگین 4/27 درجه سلسیوس پیشبینی شده است که نسبت به سال 2011 حدود 3/0 در جه افزایش خواهد داشت.
تقی طاوسی؛ زینب رخشانی؛ فاطمه فیروزی
دوره 38، 87-86 ، مهر 1393، ، صفحه 29-38
چکیده
هدف از انجام این پژوهش، بررسی روند تغییرپذیری بیشینه و کمینه دماهای فصلی و سالانه تعدادی از ایستگاههای استان فارس با استفاده از روشهای آماری میباشد. بدین منظور دو آزمون "من- کندال" و "سنس استیمیتور" که از متداولترین روشهای ناپارامتری به شمار میروند برای تحلیل روند دادههای دما در مقیاسهای فصلی و سالانه بکار گرفته شدند. ...
بیشتر
هدف از انجام این پژوهش، بررسی روند تغییرپذیری بیشینه و کمینه دماهای فصلی و سالانه تعدادی از ایستگاههای استان فارس با استفاده از روشهای آماری میباشد. بدین منظور دو آزمون "من- کندال" و "سنس استیمیتور" که از متداولترین روشهای ناپارامتری به شمار میروند برای تحلیل روند دادههای دما در مقیاسهای فصلی و سالانه بکار گرفته شدند. نخست این دو آزمون بر روی سریهای زمانی بیشینه و کمینه دماهای فصلی و سالانه 6 ایستگاه همدیدی در گستره استان فارس، که در بازه زمانی 2010-1989 دارای آمار کامل بودند اعمال شد و نتایج حاصل از این دو روش با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کارایی دو روش "من- کندال" و "سنس استیمیتور" در تحلیل روند کمینه و بیشینه دمای ایستگاههای منتخب استان فارس در بیشتر موارد مشابه یکدیگر است. در هر دو روش، روند سری دادههای فصلی و سالانه بیشینه و کمینه دما کم و بیش برای همه ایستگاهها یکسان بدست آمد، مگر در ایستگاه درودزن که دادههای بیشینه دما در فصل تابستان و کمینه دما در فصل زمستان یک روند افزایشی با معنی داری ضعیف نشان داده شد. به طورکلی، بیشینه دمای ایستگاههای مورد مطالعه در استان فارس (به جز فصل بهار در ایستگاه هواشناسی آباده) دارای روند صعودی و کمینه دما نیز (به جز فصل بهار در ایستگاه هواشناسی آباده و نیز فصول تابستان و زمستان و میانگین سالانه در ایستگاه هواشناسی فسا) دارای روند صعودی میباشد.
هوشمند عطایی؛ راضیه فنایی؛ زهرا لله گانی
دوره 38، 87-86 ، مهر 1393، ، صفحه 51-62
چکیده
از آنجا که تغییرات فصلی سطح پوشش برف در مناطق کوهستانی به عنوان یک عامل مهم اقتصادی بیان میشود؛ در پژوهش حاضر روند ارتفاع برف و سریهای دمایی (متوسط دما، دمای کمینه و کمینه مطلق دما) ایستگاه کوهرنگ در مقیاس سالانه و فصلی طی دوره آماری 1390-1369 بررسی شد. ابتدا سنجش بهنجاری سریهای دما و ارتفاع برف سالانه و فصلی با استفاده از آزمون رایان– ...
بیشتر
از آنجا که تغییرات فصلی سطح پوشش برف در مناطق کوهستانی به عنوان یک عامل مهم اقتصادی بیان میشود؛ در پژوهش حاضر روند ارتفاع برف و سریهای دمایی (متوسط دما، دمای کمینه و کمینه مطلق دما) ایستگاه کوهرنگ در مقیاس سالانه و فصلی طی دوره آماری 1390-1369 بررسی شد. ابتدا سنجش بهنجاری سریهای دما و ارتفاع برف سالانه و فصلی با استفاده از آزمون رایان– جونیر انجام شد. سپس روند پارامترهای مذکور با توجه به نوع توزیع دادهها با استفاده از آزمونهای t و تاو– کندال بررسی گردید. در ادامه ارتباط سنجی بین میزان برف با سریهای دمایی با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون انجام پذیرفت. نتایج حاصل از پژوهش در مقیاس سالانه و فصلی نشان از روند کاهشی ارتفاع برف و روند افزایشی سریهای دما طی دوره مورد مطالعه دارد. نتایج ارتباط سنجیها نیز حاکی از همبستگی معکوس متوسط دما و دمای کمینه با برف سالانه و فصل پاییز در سطح 95 درصد و با برف فصول زمستان و بهار در سطح 99 درصد میباشد. در رابطه با کمینه مطلق دما نیز نتایج بیانگر همبستگی معکوس با برف سالانه و فصول زمستان و بهار و عدم همبستگی در فصل پاییز میباشد.
علیرضا محمودی؛ عبدالرسول زارعی؛ احسان بیژن زاده
دوره 36، 77-76 ، فروردین 1391، ، صفحه 29-36
چکیده
تغییر اقلیم جهانی و گرمایش جهانی از مسائل مهم زیست محیطی است که در سالهای اخیر مطالعات زیادی بر روی آن صورت گرفته است. این موضوع به دلیل اثرات محیطی، اقتصادی و اجتماعی آن از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که فعالیتهای انسانی مانند کشاورزی، صنایع و مانند آن بر مبنای ثبات و پایداری تغییر اقلیم هستند. با توجه به اهمیت موضوع، تغییر ...
بیشتر
تغییر اقلیم جهانی و گرمایش جهانی از مسائل مهم زیست محیطی است که در سالهای اخیر مطالعات زیادی بر روی آن صورت گرفته است. این موضوع به دلیل اثرات محیطی، اقتصادی و اجتماعی آن از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که فعالیتهای انسانی مانند کشاورزی، صنایع و مانند آن بر مبنای ثبات و پایداری تغییر اقلیم هستند. با توجه به اهمیت موضوع، تغییر اقلیم در منطقه اصفهان با استفاده از آمار هواشناسی از سال 1951 تا پایان سال 2005 میلادی بررسی شد. میزان تغییر در متغیرهای مربوط به دما، بارش و رطوبت نسبی با رگرسیون ساده خطی مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانگین دمای حداکثر و حداقل طی 55 سال گذشته این منطقه در سطح احتمال 05/0 افزایش داشته است؛ همچنین میانگین رطوبت نسبی با گذشت زمان کاهش داشته است. ترسیم منحنیهای آمبروترمیک در پنج دهه گذشته نشان میدهد که ماههای خشک افزایش یافته است. در کل نتیجهگیری شد که طی 55 سال گذشته دماهای حداقل و حداکثر افزایش یافته، مقدار بارش تغییر محسوسی نداشته و رطوبت نسبی کاهش یافته است، همچنین تعداد ماههای خشک افزایش یافته است، و اقلیم منطقه خشکتر شده است.
اکرم هدایتی دزفولی؛ ، رضا کاکاوند
دوره 36، 77-76 ، فروردین 1391، ، صفحه 59-66
چکیده
بدون شک اقلیم هر سرزمین عامل بسیار مهم در تقسیم نواحی زیست شناختی و جغرافیایی آن ناحیه به شمار میرود. استان قزوین که در حوزه مرکزی ایران واقع شده به دلیل داشتن ارتفاعاتی همچون رشته کوههای البرز در شمال استان و گسترش آن در جهات شمال شرقی و شمال غربی، و وجود دو حوضه آبریز در شمال استان (حوضه شاهرود) و جنوب استان (حوضه شور)، از تنوع اقلیمیویژه ...
بیشتر
بدون شک اقلیم هر سرزمین عامل بسیار مهم در تقسیم نواحی زیست شناختی و جغرافیایی آن ناحیه به شمار میرود. استان قزوین که در حوزه مرکزی ایران واقع شده به دلیل داشتن ارتفاعاتی همچون رشته کوههای البرز در شمال استان و گسترش آن در جهات شمال شرقی و شمال غربی، و وجود دو حوضه آبریز در شمال استان (حوضه شاهرود) و جنوب استان (حوضه شور)، از تنوع اقلیمیویژه ای برخوردار میباشد. در شناخت آب و هوای استان قزوین و دستیابی به یک پهنه بندی مناسب اقلیمیتوجه به عامل عارضه نگاری و اثر ارتفاع بر عناصر اقلیمیو نیز بررسی و تغییر عناصر اقلیمی یعنی دما، بارش، رطوبت نسبی و تبخیر و نیز طراحی یک سامانه اطلاعات اقلیمی مبتنی بر GIS مد نظر قرار گرفته است. به منظور شناخت تغییرات عناصر جوی، 4 نقشه با استفاده از GIS و به روش منحنیهای هم ارزش برای فراسنجهای جوی دما، بارش، رطوبت نسبی و تبخیر تهیه و ترسیم گردید. نتایج بررسی و آزمون روشهای طبقه بندی اقلیمی در استان بیانگر آنست که بیشترین پهنه استان در اقلیم نیمه خشک و خشک سرد قرار دارد. همچنین تنوع اقلیمیدر استان قزوین تابعی از ارتفاع بوده و با افزایش ارتفاع ضمن کاهش دما و افزایش بارش، اقالیم مختلفی مشاهده میگردد.
محمد اسماعیل اسدی؛ پریسا شاهین رخسار احمدی؛ معصومه صالحی؛ مهدی کلاته عربی؛ مریم نیکزادفر
دوره 33، 68-69 ، فروردین 1387، ، صفحه 7-20