هواشناسی کشاورزی
بابک محمدی؛ باقر حیدرپور
چکیده
مطلعات جغرافیایی که به منظور برنامه ریزی شهری ، اقلیم شناسی ، ساخت و ساز عمرانی و همچنین کشاورزی یک منطقه صورت می‌گیرد به تخمین درجه حرارت خاک آن منطقه وابسته می باشد . در این پژوهش دمای 50 سانتی متری عمق خاک با استفاده از مدل الگوریتم هیبریدی شبیه سازی تبرید و مدل منفرد ماشین بردار پشتیبان در ایستگاه هواشناسی شهر آدنا واقع در کشور ترکیه ...
بیشتر
مطلعات جغرافیایی که به منظور برنامه ریزی شهری ، اقلیم شناسی ، ساخت و ساز عمرانی و همچنین کشاورزی یک منطقه صورت می‌گیرد به تخمین درجه حرارت خاک آن منطقه وابسته می باشد . در این پژوهش دمای 50 سانتی متری عمق خاک با استفاده از مدل الگوریتم هیبریدی شبیه سازی تبرید و مدل منفرد ماشین بردار پشتیبان در ایستگاه هواشناسی شهر آدنا واقع در کشور ترکیه شبیه سازی گردید .الگوریتم شبیه سازی تبرید (SA) یک الگوریتم بهینه سازی است که وقتی با ماشین بردار پشتیبان (SVM) تلفیق می‌شود باعث کمینه شدن خطای تخمین و در نهایت بهبود نتایج تخمین می-شود، که در این پژوهش برای اولین بار از الگوریتم هیبریدی شبیه سازی تبرید بر پایه ماشین بردار (SVM-SA) در تخمین دمای خاک استفاده شده است، تا دقت این الگوریتم در این زمینه مورد بررسی قرار گیرد. نتایج نشان داد که مدل هیبریدی شبیه سازی تبرید بر پایه ماشین بردار پشتیبان با معیار نش- ساتکلیف حدود 986/0 و جذرمیانگین مربعات خطا برابر با 86/0 درجه سانتی‌گراد به خوبی برآورد می نماید. همچنین برای مدل منفرد ماشین بردار پشتیبان میزان معیار نش- ساتکلیف حدود 982/0 و جذرمیانگین مربعات خطا برابر با 96/0 درجه سانتی‌گراد به دست آمده است. بهترین ترکیب ورودی از بین ترکیب های تعیین شده برای تخمین دمای خاک ترکیب متشکل از ورودی های متوسط دمای هوا ، بارش ، تابش خورشیدی ، فشار هوا ، رطوبت نسبی هوا و سرعت بادانتخاب شد. نتایج نشان داد که الگوریتم هیبریدی شبیه سازی تبرید می‌تواند به عنوان ابزاری کارامد در مدلسازی دمای اعماق خاک استفاده شود.
هواشناسی
سکینه خان سالاری؛ علیرضا محب الحجه؛ فرهنگ احمدی گیوی
چکیده
ا توجه به موقعیّت مهّم اقتصادی و سیاسی تهران، هدف اصلی این پژوهش سعی در بهبود شبیه‌سازی بارش‌های متوسط و سنگین همراه با بی‌هنجاری سرد دمایی در این منطقه است. با استفاده از روش‌های آماری 133 مورد بارش فرین سرد در ماههای اکتبر تا مه سال‌های 1951 تا 2013 استخراج و بررسی شده است. از آنجا که شبیه‌سازی همة این موارد با پیکربندی‌های فیزیکی ...
بیشتر
ا توجه به موقعیّت مهّم اقتصادی و سیاسی تهران، هدف اصلی این پژوهش سعی در بهبود شبیه‌سازی بارش‌های متوسط و سنگین همراه با بی‌هنجاری سرد دمایی در این منطقه است. با استفاده از روش‌های آماری 133 مورد بارش فرین سرد در ماههای اکتبر تا مه سال‌های 1951 تا 2013 استخراج و بررسی شده است. از آنجا که شبیه‌سازی همة این موارد با پیکربندی‌های فیزیکی مختلف، کاری زمان‌بر و دشوار بوده و همچنین پیکربندی مدل وابسته به فصل، منطقه جغرافیایی مورد مطالعه و نوع سامانه جوّی است، ابتدا با کاربست روش تحلیل مؤلفه‌های اصلی با آرایه T، شش خوشه از الگوهای همدیدی شامل این 133 روز به‌دست آمد. سپس از هر خوشه دو روز به‌عنوان نمایندۀ فرین که بیشترین و کمترین شباهت را با الگوی میانگین آن خوشه داشتند، برای شبیه‌سازی انتخاب شدند. برای شبیه‌سازی با مدل میان‌مقیاس WRF، از داده‌های ERA-Iterim استفاده شده است. مدل فوق با استفاده از نُه پیکربندی متفاوت، شامل چهار طرحواره همرفتی، دو طرحواره لایه مرزی سیاره‌ای، سه طرحواره خُردفیزیک، یک طرحواره لایه سطحی و دو طرحواره تابش موج کوتاه اجرا شده تا پیکربندی مناسب به‌دست آید. برای درستی‌سنجی، علاوه بر مقایسه ظاهری، داده‌های منظم پیش‌بینیِ شبکه مدل، به نقاط نامنظم ایستگاههای دیدبانی درون‌یابی شدند و با استفاده از کمّیّت‌های مختلف، کارایی پیکربندی‌های متفاوت در پیش‌بینی کمّی بارش با آستانه‌های متفاوت مقایسه شد. نتایج حاکی از آن است که در تمام محدوده‌های بارشی به‌طور یکسان طرحواره همرفتی Tiedtke و طرحواره لایه مرزیMellor-Yamada- Janjic در مقایسه با سایر طرحواره‌ها از دقت بالاتری برخوردارند.
اقلیم شناسی
راضیه پیله وران؛ محمد ناصر هاشمی؛ جهانبخش مرادی؛ بهمن محمدی مقدم؛ رامین فرهنگی؛ حسین مسعودی
چکیده
در عصر حاضر که منابع سوخت‌های فسیلی رو به کاهش است، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و از جمله استفاده از انرژی باد جایگزین مناسبی است که می-تواند بقای بشر را تضمین نماید. در پژوهش حاضر، پتانسیل‌سنجی انرژی باد در ایستگاههای همدیدی استان لرستان با استفاده از داده‌های 3 ساعته سمت و سرعت باد طی دوره آماری 1379 تا 1393 بررسی شد. برای برازش ...
بیشتر
در عصر حاضر که منابع سوخت‌های فسیلی رو به کاهش است، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و از جمله استفاده از انرژی باد جایگزین مناسبی است که می-تواند بقای بشر را تضمین نماید. در پژوهش حاضر، پتانسیل‌سنجی انرژی باد در ایستگاههای همدیدی استان لرستان با استفاده از داده‌های 3 ساعته سمت و سرعت باد طی دوره آماری 1379 تا 1393 بررسی شد. برای برازش دادهها از توزیع احتمال ویبول و برای ترسیم گلبادها از نرمافزار Wrplot استفاده شده است. برای برآورد چگالی توان باد در ارتفاع 20 و50 متری، برونیابی سرعت باد با استفاده از قانون توان 1/7 صورت گرفت. براساس جدول طبقهبندی سایتهای بادی آمریکا، ایستگاه خرمآباد در کلاس2، الشتر و الیگودرز در کلاس 3، ازنا در کلاس 4، بروجرد، کوهدشت، پلدختر و نورآباد در کلاس 5 و دورود در کلاس 7 قرار گرفتند و مناطق مستعد تولید انرژی باد استان درمحیط GIS طبقهبندی و ترسیم شدند. نتایج پژوهش گویای این است که بر اساس طبقهبندی، در ایستگاههای ازنا، بروجرد، کوهدشت، پلدختر و نورآباد میتوان از توربینهای بادی اندازه کوچک و متوسط استفاده کرد و ایستگاه دورود برای تاسیس مزرعه بادی در مقیاس بزرگ مناسب است.
خشکسالی
فاطمه عباسی؛ شراره ملبوسی؛ ایمان بابائیان
چکیده
یکی از ویژگی های بارز اقلیم ایران کمی بارش و نوسانات شدید آن در مقیاس های زمانی روزانه ،فصلی و سالانه می باشد. هر خشکسالی دارای 4 ویزگی عمده می باشد که عبارتند از: دوره تداوم ،شدت، فراوانی و گستره . هدف اصلی این مطالعه ، ارزیابی و پهنه بندی خصوصیات خشکسالی حوضه کارون بزرگ می باشد. در این مطالعه از شاخص بارش استاندارد خشکسالی SPI، جهت بررسی ...
بیشتر
یکی از ویژگی های بارز اقلیم ایران کمی بارش و نوسانات شدید آن در مقیاس های زمانی روزانه ،فصلی و سالانه می باشد. هر خشکسالی دارای 4 ویزگی عمده می باشد که عبارتند از: دوره تداوم ،شدت، فراوانی و گستره . هدف اصلی این مطالعه ، ارزیابی و پهنه بندی خصوصیات خشکسالی حوضه کارون بزرگ می باشد. در این مطالعه از شاخص بارش استاندارد خشکسالی SPI، جهت بررسی ویژگی های خشکسالی در 42 ایستگاه واقع در داخل و خارج حوضه با طول دوره آماری مشترک 28 ساله در سه مقیاس زمانی 6،3 و12ماهه استفاده گردید . ویژگی های خشکسالی ، شامل تداوم، شدت در هر مقیاس استخراج و نقشه های وضعیت خشکسالی در محیط GIS ترسیم گردید کمترین مقدار SPI مشاهده شد در حوضه متعلق به یاسوج (3.29-) در مقیاس 12 ماهه و طولانی ترین تداوم در بستان 61 ماهه می باشد .همچنین طولانی ترین تداوم و گستره های دارای خشکسالی درهر سال نیز مشخص شدند.
هواشناسی
مجتبی جلالی؛ فرحناز تقوی
چکیده
آب قابل بارش برآوردی از ستون بخارآب در کل لایه تروپوسفر می باشد که پیش بینی دقیق این کمیت می تواند در تخمین میزان بارش و پیش آگاهی احتمال وقوع سیلاب مفید باشد. ماهواره METEOSAT8 دارای طیف گسترده ای از محصولات هواشناختی و آبشناسی است که یکی از آنها کمیت آب قابل بارش می باشد. هدف از این پژوهش پس پردازش پارامتر آب قابل بارش پیش بینی مدل عددی ...
بیشتر
آب قابل بارش برآوردی از ستون بخارآب در کل لایه تروپوسفر می باشد که پیش بینی دقیق این کمیت می تواند در تخمین میزان بارش و پیش آگاهی احتمال وقوع سیلاب مفید باشد. ماهواره METEOSAT8 دارای طیف گسترده ای از محصولات هواشناختی و آبشناسی است که یکی از آنها کمیت آب قابل بارش می باشد. هدف از این پژوهش پس پردازش پارامتر آب قابل بارش پیش بینی مدل عددی WRF با استفاده از داده های ماهواره زمین ایستای METEOSAT8 در نواحی فاقد ایستگاههای جو بالا می باشد. برای این مهم ابتدا کمیت آب قابل بارش مستخرج از داده های ماهواره METEOSAT8 با داده های 2 ایستگاه جو بالای کشور به مدت یک سال راستی آزمایی شد. نتایج حاصل از این مقایسه تا حدود زیادی قابل اعتماد بود به طوری که از داده های ماهواره MSG1(IODC) به عنوان مقادیر هدف الگوریتم ژنتیک جهت پس پردازش پیش بینی مدل عددی WRF در نقاط غیرایستگاهی استفاده نمودیم. در انتها مقادیر پس پردازش شده و مقادیر ماهواره MSG1 را در 6 شهر ایران با شرایط اقلیمی متفاوت مقایسه نمودیم. نتایج بیانگر عملکرد خوب این رهیافت جهت پس پردازش آب قابل بارش مدل پیش بینی WRF بود
آلودگی هوا
ویکتوریا عزتیان
چکیده
در این پژوهش به منظور پایش پدیده گرد و خاک، شاخص تجربی طوفان‌های گرد و خاک در دوره 2012-2015 میلادی محاسبه گردید که براساس اندازه‌گیری میدان دید افقی توسط هواشناسی استرالیا طراحی شده است. نتایج حاکی از آن است که در 4 ایستگاه، طوفان گرد و خاک بیش از دیگر ایستگاهها بوده و در شمال شرق اصفهان بالاترین مقادیر شاخص محاسبه گردید. در ماههای ...
بیشتر
در این پژوهش به منظور پایش پدیده گرد و خاک، شاخص تجربی طوفان‌های گرد و خاک در دوره 2012-2015 میلادی محاسبه گردید که براساس اندازه‌گیری میدان دید افقی توسط هواشناسی استرالیا طراحی شده است. نتایج حاکی از آن است که در 4 ایستگاه، طوفان گرد و خاک بیش از دیگر ایستگاهها بوده و در شمال شرق اصفهان بالاترین مقادیر شاخص محاسبه گردید. در ماههای فروردین، اردیبهشت، خرداد و تیر بیشترین روزهای گرد و خاکی ثبت شده است. در سال 1392 خورشیدی، 258 روز مقدار گرد و خاک بالاتر از حد مجاز بود، لذا این سال به طور ویژه مورد بررسی قرار گرفت. استقرار سامانه پرفشار، برودت هوا و حاکمیت شرایط پایدار از عوامل تشدید پدیده گرد و خاک در فصل سرد سال بوده است. نوسانات و میزان بارش بین دو ایستگاه در جنوب غرب و شمال شرق شهر اصفهان مقایسه گردید. بررسیها بیانگر کاهش باران ریزه و بارش سبک، در مقابل افزایش بارش‌های سنگین کوتاه مدت (رگباری) در شمال شرق اصفهان است. حضور گرد و خاک سبب کاهش ابر استراتوس (منجر به بارش سبک و مداوم) و تقویت ابرهای همرفتی (منجر به بارش سنگین رگباری) وکاهش اندازه قطرکهای ابر و تضعیف فرآیند تشکیل ابر بوده است.
پیش بینی اقلیم شناختی
ایمان باباییان؛ مریم کریمیان؛ راهله مدیریان؛ ابراهیم میرزایی
چکیده
تا قبل از انتشار گزارش پنجم ارزیابی تغییر اقلیم (AR5) هیات بین‌الدول تغییر اقلیم در نوامبر سال 2013، محققان کشورمان از داده های مدل های گردش کلی سری CMIP3 برای پیش‌نگری تغییر اقلیم کشور استفاده می کردند؛ اما از حدود سال 2015 بتدریج دسترسی به داده های مدل های گردش کلی سری CMIP5 تسهیل گردید، به طوریکه هم اکنون اغلب پژوهش های مرتبط با پیش‌نگری ...
بیشتر
تا قبل از انتشار گزارش پنجم ارزیابی تغییر اقلیم (AR5) هیات بین‌الدول تغییر اقلیم در نوامبر سال 2013، محققان کشورمان از داده های مدل های گردش کلی سری CMIP3 برای پیش‌نگری تغییر اقلیم کشور استفاده می کردند؛ اما از حدود سال 2015 بتدریج دسترسی به داده های مدل های گردش کلی سری CMIP5 تسهیل گردید، به طوریکه هم اکنون اغلب پژوهش های مرتبط با پیش‌نگری تغییر اقلیم با بکارگیری داده های مدل های CMIP5 انجام می‌شوند. در این پژوهش برونداد تمامی مدل های سری CMIP5 بکاررفته در تهیه گزارش AR5 ، برای برآورد چشم انداز تغییر اقلیم کشور استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که به استثنای سناریوی خوشبینانه RCP2.6 در سه سناریوی دیگر، میانگین بارش از مدیترانه تا افغانستان کاهش می یابد. در سناریوی RCP8.5 که ناظر بر عدم پایبندی کشورها به توافقنامه تغییر آب و هوای پاریس (COP21) در سال 2015 می باشد، کاهش بارش در غرب ایران تا 20 درصد و در سوریه، اردن، فلسطین و عراق تا 30 درصد در مقایسه با بلندمدت خواهد بود. همچنین درصورت عدم پایبندی به توافقنامه پاریس، میانگین دمای کشور حدود 2/5 و درصورت پایبندی به آن 3/1 درجه سلسیوس نسبت به دوره 2005-1986 افزایش می یابد. در مجموع با توجه به کاهش بارش و افزایش دما، انتظار می رود مناطق غرب کشور و به ویژه زاگرس در معرض خشکسالی، تنش ابی ، کاهش سطح پوشش جنگلی، کاهش منابع آبی، کاهش تولید نیروگاههای برقابی و افزایش رخدادهای حدی اقلیمی گردد. این وضعیت ایجاب می کند مسئولان و برنامه ریزان ملی و منطقه ای برنامه عمل برای مواجهه با پیامدهای سوء تغییر اقلیم را تدوین نمایند.
مخاطرات جوی و هشدار
محمد مرادی؛ عباس رنجبر
چکیده
در ماه مارس 2019 در اثر عبور متوالی چند سامانه بارشی قوی از ایران، طغیان رودخانه‌ها، سیلاب و آبگرفتگی شدیدی در مناطق مختلف کشور ایجاد شد که در طول دوره آماری ایستگاههای هواشناسی کم سابقه بود. در این مطالعه سه سامانه هواشناسی که در اثر فعالیت بارشی آنها، خسارات فراوانی در مناطق مختلفی از استانهای گلستان، لرستان، فارس و خوزستان وارد ...
بیشتر
در ماه مارس 2019 در اثر عبور متوالی چند سامانه بارشی قوی از ایران، طغیان رودخانه‌ها، سیلاب و آبگرفتگی شدیدی در مناطق مختلف کشور ایجاد شد که در طول دوره آماری ایستگاههای هواشناسی کم سابقه بود. در این مطالعه سه سامانه هواشناسی که در اثر فعالیت بارشی آنها، خسارات فراوانی در مناطق مختلفی از استانهای گلستان، لرستان، فارس و خوزستان وارد شد، از دیدگاه همدیدی بطور کوتاه بررسی شد. نتایج آماری نشان داد که بیشترین بارش روزانه ایستگاههای گرگان و پلدختر در ماه مارس از نوع بارش‌های حدی با دوره برگشت به ترتیب 500 و 29 سال است ولی بیشترین بارش روزانه ایستگاه شیراز در مارس 2019 دوره برگشتی کمتر از 2 سال دارد. از بررسی اقلیمی کمیتهای هواشناسی دیده شد که در روی ایران ناهنجاری فشار سطح متوسط دریا و ارتفاع تراز میانی در مارس 2019 نسبت به میانگین سی ساله این کمیتها منفی و در روی اروپا مثبت بود که معرف افزایش فراوانی تشکیل سامانههای بارشی در جنوبغرب دریای مدیترانه و نیز افزایش فراوانی عبور این سامانهها از روی ایران می‌باشد. نتایج بررسی همدیدی نیز نشان داد که حرکت بالاسوی شدید همراه با نم نسبی مناسب شرایط مساعدی برای بارش‌های همرفتی متوسط و شدید در استانهای گلستان و لرستان فراهم کرده است
اقلیم شناسی
حمزه احمدی
چکیده
در میان شاخص‌های اصلی آب و هوا، دمای هوا مهمترین سنجه‌ای است که می‌تواند در آشکارسازی اثرات تغییر اقلیم نقش آفرینی کند. در این تحقیق با رهیافتی آماری – تحلیلی روند تغییرات دمای ساعتی در ایران واکاوی شد. پایگاه داده‌ای با حجم 3252800 رکورد ساعتی دما، برای 28 ایستگاه سینوپتیکی در فصل سرد سال، در بازه‌ی زمانی 30 ساله از 1985 تا 2014 تنظیم ...
بیشتر
در میان شاخص‌های اصلی آب و هوا، دمای هوا مهمترین سنجه‌ای است که می‌تواند در آشکارسازی اثرات تغییر اقلیم نقش آفرینی کند. در این تحقیق با رهیافتی آماری – تحلیلی روند تغییرات دمای ساعتی در ایران واکاوی شد. پایگاه داده‌ای با حجم 3252800 رکورد ساعتی دما، برای 28 ایستگاه سینوپتیکی در فصل سرد سال، در بازه‌ی زمانی 30 ساله از 1985 تا 2014 تنظیم و پالایش گردید. با استفاده از روش درون‌یابی خطی، سینوپ‌های سه‌ساعته دمای هوا به دمای ساعتی تبدیل شد. برای آشکارسازی روند تغییرات دمای ساعتی، از روش ناپارامتری من – کندال استفاده گردید. نتایج نشان داد که درماههای نوامبر و دسامبر تعداد محدودی از ایستگاهها روند افزایشی معنی‌دار را تجربه می‌کنند. اما در نیمه دوم فصل سرد در ماههای فوریه و مارس، بیشترین روند افزایشی معنی‌دار مشاهده شد. در ماه مارس تمام ایستگاههای مورد مطالعه دارای روندی مثبت و افزایشی در وضعیت دمای ساعتی می‌باشند، این روند افزایشی در ساعات کمینه شبانه و صبحگاهی بیشتر مشاهده گردید. به طور متوسط بیش از 5 ساعت از شبانه‌روز، روند افزایشی معنی‌دار در سطح 5 % و1% در بیشتر ایستگاههای مشاهده شد. در مناطق مشکین شهر، کرج، گلمکان، تهران، تبریز، فسا، یاسوج، خوی، مهاباد، سنندج، سمنان و بابلسر، تقریباً در کل ساعات شبانه روز، روند افزایشی دیده می‌شود. حتی در ایستگاههای بسیار سرد مانند، اهر، سراب، سقز و شهرکرد، 4 تا 5 ساعت از شبانه روز روند افزایشی معنی‌دار در دمای ساعتی مشاهده گردید. بنابراین اثرات تغییر اقلیم در قالب دماهای ملایم در فصل سرد بخصوص در انتهای زمستان کاملاً آشکار می‌باشد و پیامدهایی مانند ظهور زودهنگام مراحل فنولوژی درختان میوه و افزایش آفات و تغییر نوع بارش را به همراه دارد.
هواشناسی کشاورزی
فاطمه صفری؛ هادی رمضانی اعتدالی؛ عباس کاویانی؛ بهنام آبابایی
چکیده
افزایش روزافزون تقاضای محصولات کشاورزی و افزایش فشار بر منابع آب و خاک از یک سو و مشکلات دستیابی به داده‌های میدانی از سوی دیگر، ضرورت استفاده از مدل‌های مناسب برای پیش‌بینی عملکرد محصولات کشاورزی را نمایان می‌سازد. بسیاری از پارامترهای ورودی مدل‌های گیاهی در کشور ما در دسترس نیستند. از طرف دیگر با پدید آمدن تکنیک‌های آماری نوین ...
بیشتر
افزایش روزافزون تقاضای محصولات کشاورزی و افزایش فشار بر منابع آب و خاک از یک سو و مشکلات دستیابی به داده‌های میدانی از سوی دیگر، ضرورت استفاده از مدل‌های مناسب برای پیش‌بینی عملکرد محصولات کشاورزی را نمایان می‌سازد. بسیاری از پارامترهای ورودی مدل‌های گیاهی در کشور ما در دسترس نیستند. از طرف دیگر با پدید آمدن تکنیک‌های آماری نوین و شبکه‌های عصبی مصنوعی، مدل‌های پیش‌بینی‌کننده عملکرد محصولات زراعی به سرعت رو به توسعه است. بدین منظور پژوهشی با هدف ارزیابی قابلیت شبکه‌های عصبی مصنوعی برای یادگیری از مدل‌های پیچیده گیاهی و توانایی آنها در پیش‌بینی عملکرد و طول دوره رشد گندم و برخی از پارامترهای مورد نیاز مدل گیاهی AquaCrop انجام گرفت. ارزیابی مدل-های شبکه عصبی مصنوعی نیز با شاخص‌های آماری ضریب تبیین (R2) ، جذر میانگین مربعات خطا نرمال شده (SRMSE) انجام شد. نتایج نشان دادکه مدل شبکه عصبی شماره 9 (طول دورة رشد از گل‌دهی تا برداشت) با R2 و SRMSE به ترتیب برابر با 98/0 و 79/4 % و مدل شبکه عصبی شماره 2 (عملکرد دانه در زمان برداشت) با R2 و SRMSE به ترتیب برابر با 97/0 و 69/9% به ترتیب بهترین دقت را در بین مدل‌های پیش‌بینی دوره‌های مهم رشد و عملکرد دانه گندم داشتند. براساس نتایج این مطالعه ، کارآیی شبکه‌های عصبی مصنوعی برای پیش‌بینی عملکرد و طول دوره‌های مهم فصل رشد گندم با استفاده از متغیرهای اقلیمی مورد تایید قرار گرفت.
هواشناسی کشاورزی
مریم عبدالله زاده؛ هادی رمضانی اعتدالی؛ بهنام آبابایی؛ بیژن نظری
چکیده
روش‌های رایج در برآورد تبخیروتعرق و نیاز آبی عموما با فرض شرایط ایده‌آل و بدون تنش است. اما در شرایط واقعی مزرعه، تنش‌های مختلف مانند شوری، خشکی، دمایی، حاصل‌خیزی خاک و مدیریت زراعی بر تبخیروتعرق و عملکرد تاثیر می‌گذارند. در این تحقیق با استفاده از مدل آکواکراپ که برخی از تنش‌های زراعی و اقلیمی را در نظر می گیرد تبخیر و تعرق واقعی ...
بیشتر
روش‌های رایج در برآورد تبخیروتعرق و نیاز آبی عموما با فرض شرایط ایده‌آل و بدون تنش است. اما در شرایط واقعی مزرعه، تنش‌های مختلف مانند شوری، خشکی، دمایی، حاصل‌خیزی خاک و مدیریت زراعی بر تبخیروتعرق و عملکرد تاثیر می‌گذارند. در این تحقیق با استفاده از مدل آکواکراپ که برخی از تنش‌های زراعی و اقلیمی را در نظر می گیرد تبخیر و تعرق واقعی و نیاز خالص آب آبیاری برای محصولات غالب دشت مغان شامل گندم، جو و ذرت دانه‌ای برآورد گردید. نتایج نشان داد که تبخیر و تعرق و نیاز آبی حاصل از این مدل در مقایسه با مدل کراپ وات کمتر است و این کاهش به دلیل در نظر گرفتن تنش‌های مختلف زراعی از قبیل میزان شوری، حاصل‌خیزی و تنش‌های اقلیمی توسط مدل آکواکراپ می‌باشد؛ در صورتی‌که مدل کراپ وات فقط اقلیم را در‌نظر می‌گیرد. با توجه به نتایج به‌دست آمده از مدل آکواکراپ در مقایسه با مدل کراپ وات، به‌طور میانگین در دشت مغان نیاز آبی خالص گندم، جو و ذرت دانه‌ای به‌ترتیب 41، 69 و 790 متر مکعب در هکتار کاهش پیدا می‌کند. نتایج تبخیروتعرق و نیاز آبی خالص حاصل از مدل آکواکراپ با نت وات (سندملی نیاز آبی محصولات زراعی و باغی) نیز مقایسه شد که برای گندم و ذرت دانه‌ای مقادیر بیشتر و برای جو کمتر برآورد گردیده است. داده‌های نت وات از درجه اطمینان پایینی برخوردار بوده که می‌تواند به دلیل به روز نبودن اطلاعات اقلیمی نت وات باشد.
محمد مهدی چاری؛ پریسا کهخامقدم
چکیده
تبخیر- تعرق (ET) مهمترین پارامتر در مطالعات اقلیمی و برنامه‌ریزی آبیاری است. برآورد تبخیر- تعرق پتانسیل (ETo) به روشی ساده، مورد توجه زیادی، به‌خصوص در کشورهای در حال توسعه، که در آن اطلاعات هواشناسی مورد نیاز برای روش استاندارد پنمن- مونتیث فائو (PMF-56) ناقص و یا در دسترس نمی‌باشد، قرار گرفته است. همچنین علارغم توسعه کشاورزی در خطوط ساحلی ...
بیشتر
تبخیر- تعرق (ET) مهمترین پارامتر در مطالعات اقلیمی و برنامه‌ریزی آبیاری است. برآورد تبخیر- تعرق پتانسیل (ETo) به روشی ساده، مورد توجه زیادی، به‌خصوص در کشورهای در حال توسعه، که در آن اطلاعات هواشناسی مورد نیاز برای روش استاندارد پنمن- مونتیث فائو (PMF-56) ناقص و یا در دسترس نمی‌باشد، قرار گرفته است. همچنین علارغم توسعه کشاورزی در خطوط ساحلی ایران، تحقیقات جامع‌ای جهت محاسبه تبخیر-تعرق در این بخش‌ها صورت نگرفته است. هدف از این مطالعه عبارت است از: 1- ارزیابی 5 روش کمبود داده شامل: هارگریوز- سامانی، پریستلی‌تیلور، مکینک، تورک در مقایسه با روش استاندارد برآورد ETo و 2- ارزیابی دو مدل از جدیدترین روش‌های برآورد ETo توسط والیانتس در مقایسه با روش PMF-56 برای خطوط ساحلی شمال و جنوب ایران. به منظور این مطالعه، داده‌های 14 ایستگاه سینوپتیک شامل 8 ایستگاه در خط ساحلی جنوب و 6 ایستگاه در خط ساحلی شمال انتخاب شدند. نتایج آزمون‌های آماری نشان داد که در میان روش‌های تخمین تبخیر-تعرق با کمبود داده، روش تورک برای ایستگاههای خط ساحلی شمال به دلیل اقلیم معتدل و مرطوب و روش پریستلی‌تیلور به دلیل گرما و رطوبت بیشتر برای ایستگاههای واقع شده در خط ساحلی جنوب بهترین نتایج را در مقایسه با روش PMF-56 دارند. در میان روش‌های توسعه‌داده شده توسط والیانتس، روش والیانتس 2 بیشترین مطالبقت را با روش PMF-56 دارد.
