تحلیل روند بارش سالانه استان اصفهان

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسنده

دانشگاه زنجان

چکیده

به منظور شناخت نظام تغییرات زمانی بارش استان اصفهان، سری های زمانی بارش سی ساله (2000 - 1969) استان براساس روش کریجینگ عام محاسبه گردید. بارش سالانه استان اصفهان طی سه دهه گذشته حاوی روند سهمی (درجه 2) بوده است. برپایه روش میانگین انتگرال ها و با حل معادلات نرمال رگرسیون برای یاخته‌های ایجاد شده (50´100 یاخته) در استان، متوسط تغییر بارش سالانه در بازه زمانی مورد بررسی برای کل استان محاسبه گردید. میانگین تغییر سالانه طی فاز کاهشی حدود 3/13 میلی‌متر و طی فاز افزایشی حدود 6/11 میلی متر بوده است. میانگین تغییرات سالانه بارش استان حدود 9/24 میلی متر برآورد شده است. با محاسبه پهنه‌ای تغییرات، معلوم شد که دامنة تغییرات بارش  از 2 میلی متر تا 46 میلی متر در نوسان بوده است. رابطه بسیار قوی بین میزان بارش و مقدار تغییرات (835r=) وجود دارد. تغییرات بارندگی حدود 89 درصد مساحت استان بین 2 تا 15 میلی متر بوده است. بیشترین تغییرات بارش (46 میلی متر) در شهر اصفهان رخ داده است. آزمون های آماری نشان می دهد که کل یاخته های تولید شده به روش کریجینگ حاوی روند سهمی بوده است. از این رو برای میانگین بارش پهنه‌ای یک مدل ARIMA برازش داده شد. برازنده ترین الگو، ARIMA(2,2,0) برآورد گردید.

کلیدواژه‌ها