نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• علی اکبر حیدری

گروه آمار، دانشکده علوم ریاضی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

مدل‌بندی داده‌های مقادیر فرین، یعنی بیشترین و کمترین مقادیر پدیده‌های طبیعی به‌وسیله فرمول‌های آماری، پیش‌بینی رفتار اینگونه داده‌ها در آینده را امکان‌پذیر می‌سازد. یکی از روش‌های تحلیل داده‌های مقادیر فرین، روش فزونی‌ها است و در آن تمامی فزونی‌های بالای یک سرحد بزرگ، با استفاده از توزیع پارتوی تعمیم‌ یافته مدل‌بندی می‌شوند. در این مقاله، با استفاده از این روش، به هر کدام از داده‌های مقادیر زیاد و مقادیر کم دمای ایستگاه هواشناسی تبریز در بازه زمانی 1330 تا 1399 مدل آماری مناسب برازش داده شده است. سپس پارامترهای مدل‌ها، برآورد شده و نیکویی برازش آنها مورد ارزیابی قرار گرفته است. در پایان برخی پیش‌بینی‌های لازم مانند میانگین دوره‌های بازگشت مقادیر کمینه و بیشینه دمای شهر تبریز برای مدت زمانهای مختلف، انجام شده است. از جمله نتایج این تحقیق این است که با اطمینان 95 درصد، یک کران بالا برای بیشینه دمای هوای تبریز برابر با 56/42 درجه سانتیگراد با میانگین دوره بازگشت 20 ساله و یک کران پایین برای کمینه دمای هوای تبریز برابر با 37/22- درجه سانتیگراد با میانگین دوره بازگشت 20 ساله است.

کلیدواژه‌ها

• دمای بیشینه
• دمای کمینه
• توزیع پارتوی تعمیم یافته
• پیش‌بینی
• دوره بازگشت

موضوعات

• مدل سازی و پیش بینی عددی

عنوان مقاله [English]

Analysis of data on extreme values of temperature in Tabriz

نویسنده [English]

• Ali Akbar Heydari

Department of Statistics, faculty of Mathematical Science, University of Tabriz, Tabriz, Iran.

چکیده [English]

Modeling of extreme values, i.e., the highest and lowest values of a data from natural phenomena, by statistical formulas, makes it possible to predict the behavior of them in the future. One of the methods of analyzing extreme values, is the exceedances method, in which, all the exceedances’ values over a high threshold are modeled using the generalized Pareto distribution. In this paper, a suitable statistical model has been fitted to each of the data of high values and low values of temperature in Tabriz meteorological station in the period of 1951 to 2020 by using this method. Then the parameters of the models are estimated and their goodness of fit are evaluated. Finally, some necessary predictions, such as the average return periods of the minimum and maximum temperature values of Tabriz for different periods, have been made. One of the results of this study is that with 95% confidence, a high limit for the maximum temperature of Tabriz is equal to 42.56 ° C with an average return period of 20 years and a low limit for the minimum temperature of Tabriz is equal to -22.37 ° C with an average return period of 20 years.

کلیدواژه‌ها [English]

• maximum temperature
• Minimum temperature
• Generalized Pareto distribution
• prediction
• Return period