مقاله پژوهشی
بررسی موردی چگالی هوا و فشار بخار آب سطح زمین روی ایران

محمد مرادی؛ عباس رنجبر

دوره 44، 110-111 ، مهر 1399، صفحه 1-12

https://doi.org/10.30467/nivar.2020.220462.1151

چکیده
  در این مطالعه با نگاهی کوتاه به مبانی نظری محاسبه کمیت‌های چگالی و فشار بخار آب، این دو کمیت بطور موردی در سال‌های 2004، 2005 و 2015 برای 184 ایستگاه همدیدی هواشناسی محاسبه شد. نتایج نشان داد که متوسط ماهانه، فصلی و سالانه چگالی هوا در سواحل دریای خزر و سواحل جنوبی ایران بیشینه و در ارتفاعات زاگرس و البرز مرکزی کمینه می‌باشد. این شرایط با ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
تغییرات ترمودینامیک جو هنگام بروز رخداد تگرگ مطالعه موردی: تگرگ 28جولای 2009 مشهد

محمد سلیقه؛ مهری اکبری؛ فهیمه شاکری

دوره 44، 110-111 ، مهر 1399، صفحه 13-28

https://doi.org/10.30467/nivar.2019.81726.1055

چکیده
  ‌هدف از این پژوهش بررسی تحولاتی است که در نیوار باعث ایجاد پدیده مخاطره‌آمیز تگرگ می‌شود. این تحولات شامل تحولات دینامیکی و حرارتی است. در پیش‌بینی‌های اقلیمی، شاخص‌های متفاوتی برای ارزیابی پایداری و ناپایداری‌ اتمسفر که عامل ایجاد تگرگ است بکار گرفته می‌شود. شاخص‌های مورد مطالعه در این پژوهش عبارتند از: SHOW ،Thomson، K، BI، RI، JEFF، ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
بررسی عوامل دینامیکی و همدیدی موثر در رخداد بارش سنگین برف در استان تهران مطالعه موردی: ژانویه 2018

زهرا قصابی؛ مائده فتحی؛ پرویز رضازاده؛ عباس رنجبر سعادت آبادی

دوره 44، 110-111 ، مهر 1399، صفحه 29-42

https://doi.org/10.30467/nivar.2019.197351.1136

چکیده
  بارش برف در مناطق مختلف از الگوهای متفاوتی تبعیت می‌کند. شدت بارش در مناطق پرجمعیتی مانند تهران به دلیل موقعیت خاص توپوگرافی(دامنه-ی جنوبی رشته‌کوه البرز)، اثر آن بر زیرساخت‌های شهری و اختلال در حمل و نقل در مدیریت شهری و استان اهمیت دارد. در این پژوهش رخداد بارش سنگین برف در استان تهران طی روزهای 27 و 28 ژانویه 2018 با ویژگی رخداد بیشینه‌ی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
ارائه یک ضریب اصلاحی برای بهبود دقت روش هارگریوز در برآورد تبخیر و تعرق مرجع

سید محمد رضا حسینی؛ روح الله فتاحی؛ امید محترمی

دوره 44، 110-111 ، مهر 1399، صفحه 43-52

https://doi.org/10.30467/nivar.2019.135827.1099

چکیده
  تبخیر- تعرق یکی از مهم‌ترین اجزای چرخه هیدرولوژی است که برآورد آن در مدیریت منابع آب نقش مهمی دارد. در تحقیق حاضر امکان بهبود دقت روش هارگریوز جهت برآورد تبخیر- تعرق به کمک ضریب اصلاحیK با استفاده از مدل شبکه عصبی مصنوعی و مدل درخت تصمیم M5 مورد بررسی قرار گرفت. این ضریب برابر با نسبت تبخیر- تعرق مدل پنمن مونتیث فائو به روش هارگریوز می ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
تحلیل آمار فضایی خشکسالی اقلیمی بلند مدت استان فارس (در بازه زمانی1990تا 2014 میلادی)

عبدالرسول قنبری

دوره 44، 110-111 ، مهر 1399، صفحه 53-64

https://doi.org/10.30467/nivar.2020.146655.1105

چکیده
  خشکسالی ها از جمله مهم ترین بلایای طبیعی هستند که علی رغم تلفات انسانی کم، از خسارت های اقتصادی و تبعات اجتماعی فراوانی برخوردار هستند. خشکسالی ها به چندشکل اقلیمی، هیدرولوژی، کشاورزی،اقتصادی واجتماعی دیده می شوند؛ که نوع اول آن در وقوع و خاتمه انواع دیگر از تقدم و اولویت برخوردار است. تحقیق حاضر خشکسالی اقلیمی را مد نظر قرار داده ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
قیاس سیمپلکسی ساختار تعادلی بارش ماهانه شیراز با تاکید بر توابع برخالی- آشوبی

مهدی نارنگی فرد؛ عبدالعلی کمانه

دوره 44، 110-111 ، مهر 1399، صفحه 65-76

https://doi.org/10.30467/nivar.2019.150541.1108

چکیده
  واکاوی و پیش‌بینی سامانه‌های پیچیده و تغییرات فراسنج‌های آب و هوایی غیر خطی به ویژه بارش با استفاده از انگاره‌های آشوبی، برخالی و فازی راهکار مناسبی برای شناخت سیر تعادلی و تحلیل‌های دینامیکی در تغییرات این فراسنج‌ها است. در همین راستا در این پژوهش ، دینامیک نوسانات فراسنج آب و هوایی بارش به تفکیک ماه‌های همراه با بارش، در ایستگاه ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
پایش خشکسالی‌های دوره آینده دشت رفسنجان تحت تأثیر تغییر اقلیم

بهناز برائی نژاد؛ نسرین سیاری؛ محمدباقر رهنما؛ سودابه گلستانی کرمانی

دوره 44، 110-111 ، مهر 1399، صفحه 77-90

https://doi.org/10.30467/nivar.2020.201643.1141

چکیده
  درچند دهه اخیر افزایش دمای زمین موجب برهم خوردن تعادل اقلیمی شده و تغییرات گسترده‌ای در بیشتر نقاط کره زمین ایجاد کرده که از آن به‌عنوان تغییراقلیم یاد می‌شود. در این بین، خشکسالی پدیده‌ای غیر قابل اجتناب است که به شدت از تغییراقلیم تأثیر می‌پذیرد و توجه به روند تغییرات خشکسالی و پیش‌بینی آن می‌تواند در برنامه‌ریزی جهت کنترل ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
مطالعه تغییر اقلیم در استان گیلان و نمایه‌های اقلیمی فرین در فراسنج های دمایی

ابراهیم اسعدی اسکویی؛ سامان مرتضی پور

دوره 44، 110-111 ، مهر 1399، صفحه 91-106

https://doi.org/10.30467/nivar.2020.214952.1146

چکیده
  دما یکی از پارامترهای اصلی اقلیمی است که تغییرات آن اثر بسیار زیادی بر بسیاری از فرایندهای طبیعی دارد و از طرف دیگر شاخص های دمایی به عنوان اصلی ترین شاخص‌های آشکارساز در رخداد تغییر اقلیم در مطالعات اقلیمی مورد توجه است. در این مطالعه با استفاده از داده‌های روزانه دمای 30 ساله فراسنج‌های دمایی پنج ایستگاه سینوپتیک در استان گیلان، ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
مقایسه و ارزیابی روش های تخمین تبخیر و تعرق گیاه مرجع در سه دسته کلی مبتنی بر دما، تابش و انتقال جرم (مطالعه موردی: استان لرستان)

شکور طافی؛ آرش بلادی؛ امیر سلطانی محمدی؛ خشایار پیغان

دوره 44، 110-111 ، مهر 1399، صفحه 107-120

https://doi.org/10.30467/nivar.2020.215572.1147

چکیده
  تخمین میزان دقیق مقدار تبخیر و تعرق گیاه مرجع نه تنها در برنامه‌ریزی آبیاری و تعیین دور آبیاری، بلکه در مطالعات مربوط به مدل‌سازی بیلان آب از اهمیت فراوانی برخوردار است. هدف از این پژوهش، مقایسه و ارزیابی نه روش مختلف تخمین تبخیر و تعرق گیاه مرجع در سه دسته کلی مبتنی بر دما، تابش و انتقال جرم در نه ایستگاه مطالعاتی از سال 1999 تا 2019 در ...  بیشتر

مقاله ترویجی
تعیین تاریخ مراحل فنولوژیک و نیازهای‌حرارتی‌گیلاس (مطالعه موردی شهر برزک)

فاطمه بشیریان؛ مرضیه مجدبرزکی

دوره 44، 110-111 ، مهر 1399، صفحه 121-130

https://doi.org/10.30467/nivar.2020.224328.1155

چکیده
  فنولوژی، به مطالعه وقایع ادواری طبیعی درزندگی گیاهان و جانوران مربوط می‌باشد. تغییر در وقایع فنولوژی، یکی از واکنش‌های مهم موجودات زنده به تغییرات اقلیمی است.در این پژوهش مراحل فنولوژیکی درخت گیلاس رقم سیاه مشهد و نیازهای حرارتی آن، در منطقه‌ی برزک کاشان طی سال‌های 95-1394 که مطابق شاخص SPI دارای شرایط نرمال اقلیمی بود؛ بررسی شده است. ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
محاسبه نیاز آبی فضای سبز شهری با استفاده از روش کالیفرنیا

محمد انصاری قوجقار؛ ایمان بابائیان؛ مسعود پورغلام آمیجی؛ احسان پارسی

دوره 44، 110-111 ، مهر 1399، صفحه 131-145

https://doi.org/10.30467/nivar.2020.249010.1171

چکیده
  توسعه فضای سبز شهری و کاهش منابع آبی، نگرانی‌های تأمین آب برای آینده را افزایش می‌دهد. در همین راستا محاسبه اصولی نیاز آبی گیاهان فضای سبز، نقش مهمی در استفاده بهینه از آب دارد. این پژوهش به منظور تعیین نیاز آبی فضای سبز منطقه 4 شهرداری تهران و محاسبه منابع آبی مورد نیاز کل فضای سبز منطقه صورت انجام شد. برای تعیین نیاز آبی گیاهان فضای ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
برآورد تبخیر و تعرق با استفاده از مدل‌های تجربی، مدل‌سازی آن با شبکه عصبی مصنوعی و مقایسه آن-ها با داده‌های لایسیمتری (مطالعه موردی: کشت و صنعت نیشکر سلمان فارسی)

عاطفه صیادی شهرکی؛ سعید برومندنسب؛ عبدعلی ناصری؛ امیر سلطانی محمدی

دوره 44، 110-111 ، مهر 1399، صفحه 146-156

https://doi.org/10.30467/nivar.2020.232521.1159

چکیده
  تبخیر و تعرق یک پدیده چند متغیره و پیچیده است که به عوامل متعدد اقلیمی بستگی دارد و دقیق‌ترین روش برای برآورد آن، لایسیمتر است. اما استفاده از لایسیمتر، مستلزم وقت و هزینه زیادی است، از این رو تخمین تبخیر و تعرق با استفاده از پارامترهای هواشناسی و مدل‌های تجربی انجام می-گیرد. این مدل‌ها دارای ضرایبی هستند که معرف شرایط منطقه‌ای است ...  بیشتر