بررسی کارآیی شاخص رطوبت محصول در پایش خشکسالی

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسنده

معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی

چکیده

شناخت و محاسبه شاخص­های خشکسالی از جمله فعالیت­هایی است که می­تواند پژوهشگران رشته­های مختلف زیست محیطی را با شدت و تداوم یک دوره خشکسالی در یک محیط طبیعی آشنا نماید. اگر چه بسیاری از شاخص­هایی که حتی آمار و اطلاعات مورد نیاز آن‌ها در ایران وجود دارد، نیازمند بازبینی بر اساس توان و شرایط زیست محیطی منطقه مورد مطالعه می­باشد. با این حال می­توان به بعضی از شاخص­های خشکسالی اشاره نمود که محاسبه آن‌ها نیازمند استفاده از فراسنج­هایی است که ممکن دست‌یابی به آن‌ها امکان‌پذیر نباشد. بنابراین شاخص رطوبت محصول که در این مقاله به آن پرداخته شده،گامی است که بتوان پژوهشگران را جهت بررسی­های بیشتر و دقیق‌تر خشکسالی یاری نموده و آگاهی­های لازم را جهت تهیه مولفه­های اقلیمی مناسب برای محاسبه چنین شاخص­هایی بر اساس توان­های محیطی و اقلیمی منطقه مورد مطالعه فراهم آورد. مقاله حاضر در واقع تحقیقی جهت معرفی روشی برای مطالعات آینده محققان کشاورزی به منظور ارائه مدل­های متناسب با وضعیت اقلیمی کشور است.
شاخص رطوبت محصول از جمله شاخص­هایی است که در زمینه خشکسالی کشاورزی و بررسی نیاز رطوبت هفتگی محصول کاربرد دارد. این شاخص که توسط پالمر (Palmer) پایه­گذاری شده است، می­تواند کارشناسان را جهت شناخت وضعیت رطوبتی محصولات کشاورزی در کوتاه مدت یاری نماید. اگرچه این شاخص برای محاسبه دوره طولانی مدت کاربرد چندانی ندارد، ولی به جهت ناهنجاری رطوبتی حتی در مقیاس هفتگی نیز دارای اهمیت است و در طول دوره رشد نیز باید به آن پرداخته شود، بطوریکه بررسی و تحلیل آن از ضروریات هر منطقه کشاورزی می­باشد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of the CMI Efficiency in Drought Monitoring


1- کوچکی، عوض و نصیری محلاتی، مهدی، 1373. اکولوژی گیاهان زراعی (چاپ دوم)، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
2- میمندی­نژاد، محمد جواد، 1345. اکولوژی زراعی، انتشارات دانشگاه تهران
4- Alley,W.M., 1984. The palmer Drought severity index: Limitations and assumptions journal of Climate Applied Meteorology: 23:1100-1109
5- Mckeep,T.B,N.J.Doesken, and J. Kleist,1993. The relationship of drought frequency and duration to time scales. Preprints, 8th conference on Applid climatology, 17-22
6- Palmer, W.C,1968.Keeping track of crop moisture conditions, natiwide: the new crop moisture index.
7- Palmer, W.C,1965. Meteorogical Drought. Research Paper No. 45,u.s. Department of commerce Weather Bureau, Washington. D.C.
8- Smith, D.I, M.F.Hutchinson, and R.J.Mcarthur,I 993.Australian Climatic and Agricultural Drouhght: Payment and Policy. Drought Networknews, 5(3)., 11-12.