هواشناسی
مهران زند؛ رنگینه سماعی
چکیده
استان لرستان یکی از استانهای سیلخیز ایران است به طوری که سالانه خسارات زیادی به بخشهای مختلف از قبیل اراضی کشاورزی، ساختمانها، روستاها، شهرها، خطوط ارتباطی، صنایع و سایر بخشها وارد میشود و باعث تلفات جانی هم میشود. به منظور اجرای هرگونه طرح مهار سیلاب نیاز به مطالعه عوامل مؤثر در سیل است. لذا با توجه به اینکه ...
بیشتر
استان لرستان یکی از استانهای سیلخیز ایران است به طوری که سالانه خسارات زیادی به بخشهای مختلف از قبیل اراضی کشاورزی، ساختمانها، روستاها، شهرها، خطوط ارتباطی، صنایع و سایر بخشها وارد میشود و باعث تلفات جانی هم میشود. به منظور اجرای هرگونه طرح مهار سیلاب نیاز به مطالعه عوامل مؤثر در سیل است. لذا با توجه به اینکه در حوضه آبریز خرم‌آباد سیلاب‌های زیادی رخ میدهد در این پژوهش سعی در یافتن رابطهای بین بارش و سیل با تأکید بر عوامل اقلیمی به خصوص مقدار، مدت و شدت بارش بوده است. به این منظور پس از رسم هیدروگراف طغیان‌های رخ داده، حجم سیل محاسبه شد و به همراه خصوصیات بارش مورد تحلیل رگرسیونی قرار گرفت و روابطی به دست آمد. در این تحقیق با تحلیل نتایج مشخص شد که مقدار بارش بیشترین نقش را در بروز سیل در منطقه ایفا میکند. همچنین خصوصیات بارش (مقدار و شدت) تعیین کننده استان لرستان یکی از استانهای سیلخیز ایران است به طوری که سالانه خسارات زیادی به بخشهای مختلف از قبیل اراضی کشاورزی، ساختمانها، روستاها، شهرها، خطوط ارتباطی، صنایع و سایر بخشها وارد میشود و باعث تلفات جانی هم میشود. به منظور اجرای هرگونه طرح مهار سیلاب نیاز به مطالعه عوامل مؤثر در سیل است. لذا با توجه به اینکه در حوضه آبریز خرم‌آباد سیلاب‌های زیادی رخ میدهد در این پژوهش سعی در یافتن رابطهای بین بارش و سیل با تأکید بر عوامل اقلیمی به خصوص مقدار، مدت و شدت بارش بوده است. به این منظور پس از رسم هیدروگراف طغیان‌های رخ داده، حجم سیل محاسبه شد و به همراه خصوصیات بارش مورد تحلیل رگرسیونی قرار گرفت و روابطی به دست آمد. در این تحقیق با تحلیل نتایج مشخص شد که مقدار بارش بیشترین نقش را در بروز سیل در منطقه ایفا میکند. همچنین خصوصیات بارش (مقدار و شدت) تعیین کننده 72/9درصد از حجم سیلاب‌ها بوده و سایر خصوصیات فیزیوگرافیکی حوضه کمتر از 28 درصد از رواناب منطقه را توجیه می‌کنند. درصد از حجم سیلاب‌ها بوده و سایر خصوصیات فیزیوگرافیکی حوضه کمتر از 28 درصد از رواناب منطقه را توجیه می‌کنند.
داود پرهیزکار
چکیده
سال‌هاست که بحث توسعه پایدار در جوامع بین‌المللی و ایران مطرح شده است؛ اما توسعه پایدار چیست؟ چه فرقی با توسعه ناپایدار دارد؟ در گذشته تصور حاکم این بود که محیط زیست به طور عمده برای استفاده و استثمار از سوی انسان ایجاد شده است.
بیشتر
سال‌هاست که بحث توسعه پایدار در جوامع بین‌المللی و ایران مطرح شده است؛ اما توسعه پایدار چیست؟ چه فرقی با توسعه ناپایدار دارد؟ در گذشته تصور حاکم این بود که محیط زیست به طور عمده برای استفاده و استثمار از سوی انسان ایجاد شده است.
گرد و غبار
زهرا خیراندیش؛ جواد بداق جمالی؛ بهزاد رایگانی
چکیده
پدیده گرد و خاک از فرآیندهای طبیعی مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان است که سالانه آسیب های زیادی را به بخشهای مختلف وارد می‌سازد. جنوب غرب ایران نیز به دلیل قرار گرفتن در کمربند خشک و نیمه خشک جهان به طور مکرر در معرض این پدیده قرار می‌گیرد. در این تحقیق به منظور تعیین مسیر گرد و خاک، یکی از رویدادهای با غلظت بالای گرد و خاک (رویداد30 خرداد ...
بیشتر
پدیده گرد و خاک از فرآیندهای طبیعی مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان است که سالانه آسیب های زیادی را به بخشهای مختلف وارد می‌سازد. جنوب غرب ایران نیز به دلیل قرار گرفتن در کمربند خشک و نیمه خشک جهان به طور مکرر در معرض این پدیده قرار می‌گیرد. در این تحقیق به منظور تعیین مسیر گرد و خاک، یکی از رویدادهای با غلظت بالای گرد و خاک (رویداد30 خرداد 1391) انتخاب گردید و روش آشکارسازی گرد و خاک DUST RGB بر روی تصاویر مودیس روز وقوع گرد و خاک و یک روز قبل و بعد از آن اعمال شد و بر اساس تصاویر سری زمانی DUST RGB وقوع گرد و خاک، مسیر عبوری این رویداد تعیین گردید و با محصول DUST RGB سنجنده SEVIRI ماهواره متئوست مقایسه و صحت سنجی شد. همچنین به منظور تکمیل تحلیلها از مدل عددی هایاسپلیت برای تعیین مسیر گرد و خاک استفاده شد و در نهایت سه مسیر اصلی گرد و خاک شامل مسیرهای شمال غربی- جنوب شرقی، جنوبی- شمالی و غربی- شرقی مشخص شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که تصاویر مودیس می‌تواند گرد و خاک و مسیر آن را در صورت مناسب بودن گستره دیداری تصاویر و ابری نبودن آنها شناسایی کند، ولی به منظور تعیین دقیقترمسیرها و تکمیل تحلیلها به استفاده از سایر اطلاعات همچون مدل‌های عددی هواشناسی در کنار داده‌های سنجش از دور نیاز است.
آب و هوا
مریم کریمی‌خواجه‌غیاثی؛ علیرضا علی نژاد
چکیده
چکیده تئوری سیستم خاکستری در مواردی به کار گرفته می شود که اطلاعات کافی از جامعه مورد مطالعه در دست نیست. مدل پیش بینی خاکستری برای رشته‌ای از اطلاعات با تنوع معین و ثابت مناسب است. مدل خاکستری می تواند با اعمال یکسری محاسبات اضافی سبب بهبود عملکرد پیشبینی در مواردی شود که اطلاعات چندانی از سیستم مورد مطالعه در دست نیست. با استفاده ...
بیشتر
چکیده تئوری سیستم خاکستری در مواردی به کار گرفته می شود که اطلاعات کافی از جامعه مورد مطالعه در دست نیست. مدل پیش بینی خاکستری برای رشته‌ای از اطلاعات با تنوع معین و ثابت مناسب است. مدل خاکستری می تواند با اعمال یکسری محاسبات اضافی سبب بهبود عملکرد پیشبینی در مواردی شود که اطلاعات چندانی از سیستم مورد مطالعه در دست نیست. با استفاده از مدل خاکستری بهبودیافته مقدار خطای برآورد به میزان مورد توجهای کاهش می‌یابد. در این مطالعه از داده‌های میانگین دمای بیشینه ماه‌های فروردین تا شهریور سالهای 1380 تا 1391 ایستگاه هواشناسی فرودگاه قزوین برای پیشبینی میانگین دمای بیشینه برای ششماهه اول سال 1392 استفاده شد. نتایج این تحقیق حاکی ازآن است که استفاده مدل خاکستری بهبودیافته به روش کاهنده و متابولیسم می‌تواند سبب افزایش دقت پیش بینی میانگین دمای بیشینه ماهانه شود. پیش‌بینی‌های انجام شده برای ماه‌های فروردین (9/20 در مقابل 3/21 درجه سلسیوس) و خرداد (6/30 در مقابل 9/30 درجه سلسیوس) از دقت مطلوبی برخوردار بودند در حالی که پیش‌بینی‌های مرداد و شهریور از اعتماد پایینتری برخوردار بودند. واژگان کلیدی: پیشبینی ، مدل خاکستری، متابولیسم، هواشناسی.
هواشناسی کشاورزی
بابک محمدی؛ باقر حیدرپور
چکیده
مطلعات جغرافیایی که به منظور برنامه ریزی شهری ، اقلیم شناسی ، ساخت و ساز عمرانی و همچنین کشاورزی یک منطقه صورت می‌گیرد به تخمین درجه حرارت خاک آن منطقه وابسته می باشد . در این پژوهش دمای 50 سانتی متری عمق خاک با استفاده از مدل الگوریتم هیبریدی شبیه سازی تبرید و مدل منفرد ماشین بردار پشتیبان در ایستگاه هواشناسی شهر آدنا واقع در کشور ترکیه ...
بیشتر
مطلعات جغرافیایی که به منظور برنامه ریزی شهری ، اقلیم شناسی ، ساخت و ساز عمرانی و همچنین کشاورزی یک منطقه صورت می‌گیرد به تخمین درجه حرارت خاک آن منطقه وابسته می باشد . در این پژوهش دمای 50 سانتی متری عمق خاک با استفاده از مدل الگوریتم هیبریدی شبیه سازی تبرید و مدل منفرد ماشین بردار پشتیبان در ایستگاه هواشناسی شهر آدنا واقع در کشور ترکیه شبیه سازی گردید .الگوریتم شبیه سازی تبرید (SA) یک الگوریتم بهینه سازی است که وقتی با ماشین بردار پشتیبان (SVM) تلفیق میشود باعث کمینه شدن خطای تخمین و در نهایت بهبود نتایج تخمین می-شود، که در این پژوهش برای اولین بار از الگوریتم هیبریدی شبیه سازی تبرید بر پایه ماشین بردار (SVM-SA) در تخمین دمای خاک استفاده شده است، تا دقت این الگوریتم در این زمینه مورد بررسی قرار گیرد. نتایج نشان داد که مدل هیبریدی شبیه سازی تبرید بر پایه ماشین بردار پشتیبان با معیار نش- ساتکلیف حدود 986/0 و جذرمیانگین مربعات خطا برابر با 86/0 درجه سانتی‌گراد به خوبی برآورد می نماید. همچنین برای مدل منفرد ماشین بردار پشتیبان میزان معیار نش- ساتکلیف حدود 982/0 و جذرمیانگین مربعات خطا برابر با 96/0 درجه سانتی‌گراد به دست آمده است. بهترین ترکیب ورودی از بین ترکیب های تعیین شده برای تخمین دمای خاک ترکیب متشکل از ورودی های متوسط دمای هوا ، بارش ، تابش خورشیدی ، فشار هوا ، رطوبت نسبی هوا و سرعت بادانتخاب شد. نتایج نشان داد که الگوریتم هیبریدی شبیه سازی تبرید می‌تواند به عنوان ابزاری کارامد در مدلسازی دمای اعماق خاک استفاده شود.
سجاد شاکریان؛ حسن ترابی پوده؛ بابک شاهی نژاد؛ حامد نقوی
چکیده
دما از پارامترهای کلیدی موثر بر اقلیم به شمار رفته و تغییرات آن می‌تواند ساختار آب و هوای منطقه‌‌ای را دگرگون سازد. نظر به تاثیرات مستقیم دمای محیطی بر منابع آب، بررسی روند دما در مقیاس‌های مختلف زمانی و مکانی می‌تواند بخش بزرگی از تحقیقات اقلیم‌‌شناسی و مدیریت منابع آب را به خود اختصاص دهد. در این تحقیق روند تغییرات میانگین دمای ...
بیشتر
دما از پارامترهای کلیدی موثر بر اقلیم به شمار رفته و تغییرات آن می‌تواند ساختار آب و هوای منطقه‌‌ای را دگرگون سازد. نظر به تاثیرات مستقیم دمای محیطی بر منابع آب، بررسی روند دما در مقیاس‌های مختلف زمانی و مکانی می‌تواند بخش بزرگی از تحقیقات اقلیم‌‌شناسی و مدیریت منابع آب را به خود اختصاص دهد. در این تحقیق روند تغییرات میانگین دمای ایستگاههای هواشناسی حوضه آبریز کارون (38 ایستگاه) در سه مقیاس زمانی ماهانه، فصلی و سالانه، در یک دوره زمانی 29 ساله، (1365 الی 1393) مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه، شیب روند خطی داده‌ها با استفاده از رویکرد تیل- سن (TSA) محاسبه گردید. جهت آنالیز روند داده‌ها، پس از پیش سفید کردن (TFPW) جهت کاهش اثر ضریب خود همبستگی داده‌ها، روند تغییر دما با استفاده از روش Man-Kendall مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان میدهد که در مقیاس سالانه، 64 درصد ایستگاه‌ها دارای روند افزایشی میباشد که در این میان 13 ایستگاه دارای روند افزایشی (در سطح اطمینان %90) معنی‌دار میباشد. در مقیاس فصلی، بیش از 67 درصد ایستگاه‌ها در فصل‌های زمستان، بهار و تابستان دارای روند افزایشی میباشد. در مقیاس ماهانه، بجز در ماه‌های آبان و آذر تغییرات دما در بیش از 50 درصد ایستگاه‌ها دارای روند افزایشی بوده و بیش از 26 درصد این ایستگاه‌ها دارای روند افزایشی (در سطح اطمینان %90 معنی‌دار) می‌باشند. نتایج این مطالعه نشان داد که جریان ماهانه و سالانه بیشتر ایستگاه‌ها روند افزایشی را نشان میدهد.
سکینه خان سالاری؛ عباس رنجبر
چکیده
: یکی از چالش‌های اساسیِ پیشبینی عددی وضع هوا، پیشبینی صحیحِ بارش به‌ویژه برای بارشهای همرفتی بهاری میباشد. شناخت دینامیکی «عوامل مولد بارش»، ما را به سوی انتخاب «طرحوارههای مناسبتر» جهت پیشبینی دقیقترِ بارش رهنمون میشود. مدل میانمقیاس پیشبینی عددی وضع‌هوا (WRF) دارای طرحوارههای پارامترسازی ...
بیشتر
: یکی از چالش‌های اساسیِ پیشبینی عددی وضع هوا، پیشبینی صحیحِ بارش به‌ویژه برای بارشهای همرفتی بهاری میباشد. شناخت دینامیکی «عوامل مولد بارش»، ما را به سوی انتخاب «طرحوارههای مناسبتر» جهت پیشبینی دقیقترِ بارش رهنمون میشود. مدل میانمقیاس پیشبینی عددی وضع‌هوا (WRF) دارای طرحوارههای پارامترسازی فیزیکی گستردهای است که انتخاب هر گروه از این طرحوارهها می‌تواند در نتایج پیشبینی مدل تأثیر قابل‌ملاحظه داشته باشد. اما گاهی علیرغم به کارگیری طرحوارههای مختلف، بهبود کافی در دقت پیشبینی حاصل نمی‌شود. بنابراین لازم است با توجه به عوامل مولدِ بارش، گزینههای مناسب انتخاب شوند. بر این اساس، به منظور بررسی تأثیر عواملِ دینامیکیِ مسببِ ناپایداری و بارش بر انتخابِ طرحوارههایِ فیزیکیِ مناسب، شبیهسازی و مطالعۀ دو سامانه جوّی در فصل بهار با عوامل دینامیکی متفاوت انتخاب گردید. در مورد اول پیشبینی نادرست بارش شدید منجر به سیل در مناطق مرکزی کشور و در مورد دوم عدم پیشبینی بارش سنگین در این مناطق، سبب مدیریت نامناسبِ دستگاه‌های مرتبط، به دلیل نبود هشدارهایِ لازم، شده است. ابتدا این دو سامانه از دیدگاه دینامیکی مورد مطالعه قرار گرفته و سپس با مدل میانمقیاس WRF با 9 پیکربندی مختلف شبیهسازی شدهاند. در ادامه با توجه به عوامل دینامیکی و مقایسه خروجی مدل با مقادیر دیدبانی برای هر نوع سامانه جوّی پیکربندی مناسب استخراج شده است. نتایج نشان میدهد که نوع طرحواره همرفتی در پیشبینی مقدار بارش تاثیر قابل توجهی دارد و این طرحواره به شدت به عامل ایجاد ناپایداری که برخاسته از «ترازهای زِبَرین یا زیرین جوّ» باشد وابسته است. طرحواره همادی Grell-Freitas که همرفت روزانه را بهتر پیشبینی میکند برای پیشبینی و شبیهسازی بارش سنگین همرفتیای که عامل اصلی ایجاد ناپایداری ناشی از ترازهای زیرین جوّ و همرفت روزانه است، مناسبتر است.
محمد مرادی؛ عباس رنجبر
چکیده
در این مطالعه با نگاهی کوتاه به مبانی نظری محاسبه کمیت‌های چگالی و فشار بخار آب، این دو کمیت بطور موردی در سالهای 2004، 2005 و 2015 برای 184 ایستگاه همدیدی هواشناسی محاسبه شد. نتایج نشان داد که متوسط ماهانه، فصلی و سالانه چگالی هوا در سواحل دریای خزر و سواحل جنوبی ایران بیشینه و در ارتفاعات زاگرس و البرز مرکزی کمینه میباشد. این شرایط با ...
بیشتر
در این مطالعه با نگاهی کوتاه به مبانی نظری محاسبه کمیت‌های چگالی و فشار بخار آب، این دو کمیت بطور موردی در سالهای 2004، 2005 و 2015 برای 184 ایستگاه همدیدی هواشناسی محاسبه شد. نتایج نشان داد که متوسط ماهانه، فصلی و سالانه چگالی هوا در سواحل دریای خزر و سواحل جنوبی ایران بیشینه و در ارتفاعات زاگرس و البرز مرکزی کمینه میباشد. این شرایط با مبانی نظری مبنی بر کاهش نمائی چگالی با ارتفاع، هماهنگ است. بررسیها نشان داد که متوسط ماهانه، فصلی و سالانه چگالی هوا در سواحل دریای خزر از مقدار متناظر آن در سواحل جنوبی ایران بیشتر است. این شرایط به سبب تغییرات فشار هوا رخ میدهد به طوری که در ماه‌های سرد و فصل سرد که پرفشار سرد سیبری توسعه می‌یابد و پشته آن مناطق مختلف ایران را تحت تاثیر قرار میدهد، فشار هوا در سواحل دریای خزر بیشتر از سواحل جنوبی ایران افزایش می‌یابد. بنابراین در این شرایط متوسط چگالی هوا در ماه ژانویه و فصل زمستان در سواحل دریای خزر بیشتر از مقادیر متناظر آن در سواحل جنوبی ایران میباشد. از بررسی متوسط فشار بخار آب نیز دیده شد که مقادیر متوسط ماهانه فشار بخار آب در سواحل دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان بیشینه و در مناطق کوهستانی کمینه میباشد.
سید محمود حسینی صدیق؛ مسعود جلالی
چکیده
جهت تشخیص ساختار گردش بزرگ مقیاس نصف‌النهاری سلول هادلی از داده‌های بازتحلیل پیشبینی میان مدت هواسپهر اروپایی (ECMWF) نسخه (ERA5) با تفکیک افقی مکانی 25/0*25/0 درجه و با بهره‌گیری از نقشه‌های دمای هوا، مؤلفه مداری بردار باد، مؤلفه مداری بردار باد سطح صفر در تراز 1000 هکتوپاسکال، مؤلفه نصف النهاری بردار باد، مولفه بالاسوی سرعت باد، تابع جریان ...
بیشتر
جهت تشخیص ساختار گردش بزرگ مقیاس نصف‌النهاری سلول هادلی از داده‌های بازتحلیل پیشبینی میان مدت هواسپهر اروپایی (ECMWF) نسخه (ERA5) با تفکیک افقی مکانی 25/0*25/0 درجه و با بهره‌گیری از نقشه‌های دمای هوا، مؤلفه مداری بردار باد، مؤلفه مداری بردار باد سطح صفر در تراز 1000 هکتوپاسکال، مؤلفه نصف النهاری بردار باد، مولفه بالاسوی سرعت باد، تابع جریان عملکرد نصف‌النهاری، تابش موج بلند خروجی زمین برای دوره 40 ساله (2018-1979) و با استفاده از نرم افزار گردس و متلب انجام شد.نتایج این مطالعه نشان دادکه سلول هادلی براثر اختلاف چگالی حاصل از گرادیان حرارتی بین استوا و قطب به وجود آمده است که به دلیل چرخش زمین و انحراف کوریولیس، انتقال حرارت با صعود هوا در عرض‌های جغرافیایی پایین در منطقه حارّه و نزول آن در حدود 30 درجه شمالی و 35 درجه جنوبی مشاهده میشود و وزش مولفه مداری بردار باد در نزدیکی سطح زمین از غرب به شرق و در سطح بالا از شرق به غرب بالا می رود و همچنین به دلیل باد نصف‌النهاری، هوایی که صعودمیکند،به صورت نصف‌النهاری به سمت قطبها حرکت میکند،سپس فرو نشسته و جهت آن معکوس می شودو به سمت استوا حرکت می‌کندو پیدایش گردش هادلی را موجب می گردد. در نیمکره شمالی مناطق بیابان های صحرای شمال آفریقا، خاورمیانه، ایران و جنوب غربی ایالات متحده بیشتر در شاخه نزول دینامیکی سلول هادلی قرار دارند،و مقدار رطوبت نسبی با 22 درصد در نیمکره جنوبی مناطق استرالیا و آفریقای جنوبی با 32 درصد رطوبت نسبی شرایط خشکی را در این مناطق حاکم کرده است.
مدل سازی و پیش بینی عددی
علی اکبر حیدری
چکیده
مدل‌بندی داده‌های مقادیر فرین، یعنی بیشترین و کمترین مقادیر پدیده‌های طبیعی به‌وسیله فرمول‌های آماری، پیشبینی رفتار اینگونه داده‌ها در آینده را امکان‌پذیر می‌سازد. یکی از روش‌های تحلیل داده‌های مقادیر فرین، روش فزونی‌ها است و در آن تمامی فزونی‌های بالای یک سرحد بزرگ، با استفاده از توزیع پارتوی تعمیم یافته مدل‌بندی می‌شوند. ...
بیشتر
مدل‌بندی داده‌های مقادیر فرین، یعنی بیشترین و کمترین مقادیر پدیده‌های طبیعی به‌وسیله فرمول‌های آماری، پیشبینی رفتار اینگونه داده‌ها در آینده را امکان‌پذیر می‌سازد. یکی از روش‌های تحلیل داده‌های مقادیر فرین، روش فزونی‌ها است و در آن تمامی فزونی‌های بالای یک سرحد بزرگ، با استفاده از توزیع پارتوی تعمیم یافته مدل‌بندی می‌شوند. در این مقاله، با استفاده از این روش، به هر کدام از داده‌های مقادیر زیاد و مقادیر کم دمای ایستگاه هواشناسی تبریز در بازه زمانی 1330 تا 1399 مدل آماری مناسب برازش داده شده است. سپس پارامترهای مدلها، برآورد شده و نیکویی برازش آنها مورد ارزیابی قرار گرفته است. در پایان برخی پیش‌بینی‌های لازم مانند میانگین دورههای بازگشت مقادیر کمینه و بیشینه دمای شهر تبریز برای مدت زمانهای مختلف، انجام شده است. از جمله نتایج این تحقیق این است که با اطمینان 95 درصد، یک کران بالا برای بیشینه دمای هوای تبریز برابر با 56/42 درجه سانتی‌گراد با میانگین دوره بازگشت 20 ساله و یک کران پایین برای کمینه دمای هوای تبریز برابر با 37/22- درجه سانتی‌گراد با میانگین دوره بازگشت 20 ساله است.
راضیه پهلوان؛ محمد مرادی؛ سحر تاج بخش؛ مجید آزادی؛ مهدی رهنما
چکیده
وجود مه باعث کاهش دید افقی به کمتر از 1000 متر میشود و خدمت‌رسانی حمل و نقل هوایی را دچار اختلال میکند و می‌تواند نشست و برخاست هواپیماها را غیر ممکن سازد. رخداد مه در صنعت هوانوردی به دلیل تأخیر و لغو پروازها هزینه‌ای بالغ بر صدها میلیون دلار به بار می‌آورد، بنابراین شناخت وضعیت اقلیمی مه در فرودگاه‌ها می‌تواند به تشخیص و پیشبینی ...
بیشتر
وجود مه باعث کاهش دید افقی به کمتر از 1000 متر میشود و خدمت‌رسانی حمل و نقل هوایی را دچار اختلال میکند و می‌تواند نشست و برخاست هواپیماها را غیر ممکن سازد. رخداد مه در صنعت هوانوردی به دلیل تأخیر و لغو پروازها هزینه‌ای بالغ بر صدها میلیون دلار به بار می‌آورد، بنابراین شناخت وضعیت اقلیمی مه در فرودگاه‌ها می‌تواند به تشخیص و پیشبینی بهتر آن کمک کند و مدیریت پروازها را به صورت بهینه و کمترین هزینه ممکن سازد. در این مطالعه، از داده‌های متار (METAR) فرودگاه اردبیل طی سالهای 2011 تا 2020 برای تشخیص و جداسازی انواع مه از الگوریتم تردیف و راسموسن استفاده و وضعیت اقلیم مه در طول مدت مورد مطالعه تحلیل شد. نتایج به دست آمده نشان داد که بیشترین و کمترین فراوانی مه به ترتیب از نوع تابشی و بارشی است. از نظر مدت زمان رخداد نیز مه تابشی و بارشی به ترتیب، طولانی‌ترین و کوتاه‌ترین انواع مه بودند. بیشترین گزارش رخداد مه در طول سالهای مورد مطالعه، ساعات 3 و 4 گرینویچ بود. توزیع ماهانه مه تابشی نشان داد که اغلب رخدادها در فصل پاییز و اوایل زمستان (سپتامبر تا دسامبر) است. در طول سالهای مورد مطالعه، تغییرات سالانه رخداد مه، روند مشخصی را در تعداد ساعات مه، به جز سه سال آخر که روند کاهشی دارند، نشان نمی‌دهد.
عاطفه حسینی صدر؛ غلام حسن محمدی؛ منیژه حسینی صدر
دوره 38، 85-84 ، فروردین 1393، ، صفحه 3-10
چکیده
به منظور مطالعه روند تغییرات سالانه و فصلی وقوع گرد و غبارها در شهر تبریز از داده‌های 61 ساله تعداد روزهای گرد و غباری ایستگاه هواشناسی تبریز استفاده شد. در ابتدا به منظور ارائه اطلاعات اولیه از شرایط و اقلیم گرد و غبار در ایستگاه مورد مطالعه، تغییرات فراوانی سال به سال و پراکندگی درصد فراوانی ماهانه روزهای همراه با گرد و غبار با استفاده ...
بیشتر
به منظور مطالعه روند تغییرات سالانه و فصلی وقوع گرد و غبارها در شهر تبریز از داده‌های 61 ساله تعداد روزهای گرد و غباری ایستگاه هواشناسی تبریز استفاده شد. در ابتدا به منظور ارائه اطلاعات اولیه از شرایط و اقلیم گرد و غبار در ایستگاه مورد مطالعه، تغییرات فراوانی سال به سال و پراکندگی درصد فراوانی ماهانه روزهای همراه با گرد و غبار با استفاده از نمودار مورد تحلیل قرار گرفت. به منظور بررسی روند وقوع این پدیده مخاطرهآمیز اقلیمی از روش آماری ناپارامتری من-کندال و سن استیمیتور استفاده شد. در این مطالعه مشخص گردید که علیرغم اینکه شرایط اقلیمی ایستگاه تبریز برای ایجاد گرد و غبار چندان مساعد نیست؛ فراوانی روزهای همراه با گرد و غبار روند افزایشی معنیداری داشته است. همچنین بکارگیری آزمون رتبهای من-کندال مشخص کرد که فراوانی روزهای گرد و غباری تبریز از سال 1956 جهش یافته و روند افزایشی را طی کرده است. در بررسی روند تغییرات فصلی فراوانی روزهای همراه با گرد و غبار نیز مشخص گردید به استثنای فصل زمستان روند تغییرات روزهای گرد و غباری در تمامی فصول سال دارای روند افزایشی معنیداری می‌باشند.
لیلا امینی؛ ابراهیم میرزائی؛ غلامرضا خاکیان دهکردی
دوره 37، 83-82 ، مهر 1392، ، صفحه 3-12
چکیده
جهت صدور پیشبینی، در مراحل آغازگری و شرایط اولیه، با استفاده از مدل‌های عددی درمناطق مختلف، به کلیه فراسنج‌های هواشناسی در فواصل مشخص برروی یک شبکه منظم، نیاز میباشد. انتقال داده‌های نامنظم دیدبانی شده به یک شبکه منظم، نیازمند استفاده از تحلیل عینی میباشد. طرحوارة تحلیل عینی بایستی درونیابی هموار را انجام داده، باعث افزایش ...
بیشتر
جهت صدور پیشبینی، در مراحل آغازگری و شرایط اولیه، با استفاده از مدل‌های عددی درمناطق مختلف، به کلیه فراسنج‌های هواشناسی در فواصل مشخص برروی یک شبکه منظم، نیاز میباشد. انتقال داده‌های نامنظم دیدبانی شده به یک شبکه منظم، نیازمند استفاده از تحلیل عینی میباشد. طرحوارة تحلیل عینی بایستی درونیابی هموار را انجام داده، باعث افزایش اطلاعات، مشخص کردن و حذف اطلاعات خطا و ایجاد نظم داخلی گردد. سه طرحوارة پانوفسکی، کرسمن و بارنزرا می‌توان به عنوان طرحوارههای اولیه پراستفاده، البته تاچند سال پیش نام برد. در این پژوهش روش بارنز مورد استفاده واقع شد. تکنیک بارنز ترکیبی از چند جاروب میباشد که از یک مجموع وزنی خطی اطلاعات دیدبانی شده در منطقة نفوذ حول هر نقطة شبکه استفاده میکند. مقدار برآورد شده هر متغیر در نقطة شبکه‌ای (دوبعدی) پس از اولین جاروب محاسبه میشود. اولین جاروب کاملاً مشابه با کرسمن بوده با این شرط که میدان حدس اولیه صفر میباشد. میدان برآورد شده در هر ایستگاه توسط ساده‌سازی از طریق میانگین‌گیری چهار نقطه شبکه بدست می‌آید. نتایج حاصله نشان داد که: 1- افزایش تعداد ایستگاه‌ها باعث افزایش دقت اطلاعات خروجی طرحواره بارنز می‌گردد 2- گرته‌های خروجی طرحواره های بارنز و کرسمن از اطلاعات سطح زمین نتایج مشابه دارند. 3- گرته‌های خروجی طرحواره های بارنز و کرسمن از اطلاعات جو بالا تفاوت چشمگیردارد.
ساره فرامرزی فرد؛ محسن قاسمی
دوره 37، 81-80 ، فروردین 1392، ، صفحه 3-14
چکیده
در بسیاری از کشورهای جهان برای طبقه‌بندی‌های اقلیمی از روش‌های متعدد و مختلفی استفاده میشود اما در ایران تعداد معیارهای مورد استفاده‌اندک است و در نتیجه می‌توان گفت در بحث بارندگی کشور به بارشهای جامد از جمله بارش برف توجه کمتری شده است. در تحقیق حاضر فراوانی روزهای دارای پدیده برف برای 50 ایستگاه سینوپتیک در ایران طی سالهای ...
بیشتر
در بسیاری از کشورهای جهان برای طبقه‌بندی‌های اقلیمی از روش‌های متعدد و مختلفی استفاده میشود اما در ایران تعداد معیارهای مورد استفاده‌اندک است و در نتیجه می‌توان گفت در بحث بارندگی کشور به بارشهای جامد از جمله بارش برف توجه کمتری شده است. در تحقیق حاضر فراوانی روزهای دارای پدیده برف برای 50 ایستگاه سینوپتیک در ایران طی سالهای 1970 تا 2000 میلادی با استفاده از سه روش نموداری، آماری و پهنه‌بندی مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان میدهد ایستگاه زنجان دارای بیشترین فراوانی روزهای برفی و ایستگاه‌هایی مانند جاسک و چابهار فاقد روزهای برفی می‌باشند. میانگین کل تعداد روزهای برفی برای دورة مورد مطالعه بین 8 تا9 روز میباشد. همین طور روند روزهای برفی در دورة مورد مطالعه افزایشی بوده که این افزایش از سال 1980 تا 1993 بیشتر مشهود است و بعد از آن مجدداً کاهش می‌یابد، سال 1992 با داشتن میانگین بین 15 تا 16روز برفی و سال 1973 با داشتن میانگین بین 2 تا 3 روز برفی به ترتیب بیشترین و کمترین روزهای برفی را در طی دوره به خود اختصاص دادند. در ایستگاههای ساحلی به دلیل پدیدة تاخیر گرمایی بهمن ماه دارای بیشترین شمار روزهای برفی و در ایستگاههای دور از ساحل دی ماه دارای بیشترین شمار روزهای برفی میباشد. با توجه به محاسبات رگرسیونی چند متغیره مشخص شد رابطه بین عرض جغرافیایی و ارتفاع با شمار روزهای برفی مستقیم و معنادار و رابطه بین ضریب تغییرات و عرض جغرافیایی معکوس و معنادار میباشد. با استفاده از نرم افزار surfer پهنه‌بندی دیدبانی و محاسبه شده تعداد روزهای برفی ایران در محدوده زمانی مورد نظر بر حسب متغیرهای طول و عرض جغرافیایی و شمار روزهای برفی نشان می دهد که هماهنگی مناسبی بین الگوی پهنه‌بندی محاسبه شده با پهنه‌بندی دیدبانی شده وجود دارد و این هماهنگی معادلات رگرسیونی را تایید میکند. با استفاده از الگوی پهنه‌بندی فراوانی روزهای برفی، بیشتر ین فراوانی در ناحیه شمال‌غرب کشور دیده میشود.
هادی ابراهیمی؛ ابوالحسن غیبی؛ حسین ملکوتی
دوره 36، 79-78 ، مهر 1391، ، صفحه 3-10
چکیده
برآورد پارامترهای برف، به خصوص سطوح پوشیده از برف یکی از فاکتورهای کلیدی و مهم در میزان بودجه تابشی زمین، مطالعات منابع آب و تغییر اقلیم محسوب میشود. در مناطق وسیعی از نیمه شمالی و شمال غربی کشور، بارش شدید برف به طور معمول منجر به خطراتی نظیر جاری شدن سیلاب، در اثر ذوب سریع برف، و همچنین تغییر در میزان پوشش برف منجر به تخریب محصولات ...
بیشتر
برآورد پارامترهای برف، به خصوص سطوح پوشیده از برف یکی از فاکتورهای کلیدی و مهم در میزان بودجه تابشی زمین، مطالعات منابع آب و تغییر اقلیم محسوب میشود. در مناطق وسیعی از نیمه شمالی و شمال غربی کشور، بارش شدید برف به طور معمول منجر به خطراتی نظیر جاری شدن سیلاب، در اثر ذوب سریع برف، و همچنین تغییر در میزان پوشش برف منجر به تخریب محصولات کشاورزی در اثر نوسان دمای خاک و نوسانات سپیدایی میشود. در نتیجه، آشکارسازی ناحیه پوشیده از برف یک ابزار مهم برای شناخت این اثرات و جلوگیری از خطرات احتمالی آنها و مطالعه تغییر اقلیم در آن مناطق به شمار می‌رود. به طور معمول از دو ناحیه طیف الکترومغناطیسی، (الف) مرئی و فروسرخ نزدیک و (ب) فروسرخ دور و ریزموج، برای تولید نقشه‌های برف در سامانه‌های سنجش از دور استفاده میشود. امروزه داده‌های سنجش از دور، اطلاعات مکانی و زمانی کاملی از پوشش برف برای مناطق وسیعی از جهان را فراهم می‌کنند. این مقاله به بررسی نتایج حاصل از آشکارسازی پوشش برف در کشور با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای سنجنده مدیس می‌پردازد. برای این منظور، محصول روزانه پوشش برف مدیس (MOD10_L2) در یک دوره دهساله (2001 تا 2010) برای نمایش نواحی پوشیده از برف بکار رفته است. نتایج روند دهساله پوشش برف نشان میدهد که در تمامی مناطق کوهستانی و برف‌خیز کشور طی ده سال گذشته کاهش چشمگیری در بارش برف روی داده است.
پیمان محمودی؛ عرفان مؤمن پور سورجانی
دوره 36، 77-76 ، فروردین 1391، ، صفحه 3-14
چکیده
ناحیه‌بندی و طبقه‌بندی از گذشته، در تمام زمینه‌های علوم جغرافیا به ویژه علم آب و هواشناسی مورد توجه بوده است. برای ناحیه‌بندی بارشی استان کردستان از داده‌های ماهانه 28 ایستگاه همدیدی و باران‌سنجی برای یک دوره 15 ساله (1384- 1370) بهره گرفته شد. به کمک تحلیل خوشه‌ای به روش ادغام وارد1 نواحی بارشی استان کردستان مشخص شد. نتیجه حاصل از این ...
بیشتر
ناحیه‌بندی و طبقه‌بندی از گذشته، در تمام زمینه‌های علوم جغرافیا به ویژه علم آب و هواشناسی مورد توجه بوده است. برای ناحیه‌بندی بارشی استان کردستان از داده‌های ماهانه 28 ایستگاه همدیدی و باران‌سنجی برای یک دوره 15 ساله (1384- 1370) بهره گرفته شد. به کمک تحلیل خوشه‌ای به روش ادغام وارد1 نواحی بارشی استان کردستان مشخص شد. نتیجه حاصل از این تحلیل، تشخیص سه ناحیه بارشی متفاوت در سطح استان بود که با ناحیه میان بارش مرکزی، ناحیه کم بارش شرقی و ناحیه پربارش غربی نامگذاری گردیدند. ناحیه میان بارش مرکزی، بزرگترین ناحیه بارشی از لحاظ وسعت در استان کردستان به شمار می‌آید. میانگین بارش سالانه این ناحیه 8/455 میلی‌متر است که بیشترین آن در فصل زمستان با 7/175 میلی‌متر میبارد و دارای رژیمی زمستانی است. ناحیه کم بارش شرقی دومین ناحیه بزرگ بارشی استان کردستان میباشد. میانگین بارش سالانه آن 4/323 میلی‌متر است که بیشتر آن در فصل بهار و با 4/113 میلی‌متر میبارد و دارای رژیمی بهاره است. کم وسعتترین و در عین حال پربارش ترین ناحیه بارشی استان کردستان، ناحیه پربارش غربی با 837 میلی‌متر بارش سالانه است که بیشتر آن در فصل زمستان و با 1/378 می باشد و دارای رژیم زمستانه است.
مهران خدامرادپور؛ پرویز ایران نژاد؛ ، سهراب حجام؛ رباب مشایخی
دوره 35، 75-74 ، مهر 1390، ، صفحه 3-10
چکیده
طرحوارههای پارامتره سطح1 (طرحوارههای سطح) به عنوان مولفه مهمی در مطالعات پیش بینی‌های اقلیمی، پیشبینی عددی وضع هوا و هیدرولوژی به کار می‌روند. مهم‌ترین وظیفه این طرحوارهها، حل بودجه‌های انرژی و آب درسطح خشکی است. مدل MM5 پنجمین نسخه مدل میان مقیاس دانشگاه پنسیلوانیا و مرکز ملی تحقیقات جو2 میباشد که در مطالعات آلودگی هوا، ...
بیشتر
طرحوارههای پارامتره سطح1 (طرحوارههای سطح) به عنوان مولفه مهمی در مطالعات پیش بینی‌های اقلیمی، پیشبینی عددی وضع هوا و هیدرولوژی به کار می‌روند. مهم‌ترین وظیفه این طرحوارهها، حل بودجه‌های انرژی و آب درسطح خشکی است. مدل MM5 پنجمین نسخه مدل میان مقیاس دانشگاه پنسیلوانیا و مرکز ملی تحقیقات جو2 میباشد که در مطالعات آلودگی هوا، پیشبینی عددی وضع هوا و هیدرولوژی استفاده میشود. این مدل شامل طرحوارههای پارامتره سطح، تابش، همرفت، لایه مرزی و بارش است که مستقیماٌ با یکدیگر بر هم کنش دارند. طرحوارههای پارامترهسازی سطح در این مدل میانمقیاس شامل طرحوارههای سطل3 ، واداشت- بازیافت4، پنج لایهای خاک، 5 OSUو 6PX است. با توجه به اهمیت طرحوارههای پارامتره سطح در این مقاله سعی شده است که جزییات فیزیکی این طرحوارههای سطح بکار رفته در مدل میان مقیاسMM5 ، بهطور کامل مورد بررسی قرار گیرد.
حسین عساکره؛ سعیده اشرفی
دوره 35، 73-72 ، فروردین 1390، ، صفحه 3-14
چکیده
افزایش روز افزون مشاهدات اقلیمی، ظهور رایانه‌های پیشرفته و تغییر نگرش نسبت به پدیده‌های طبیعی موجب گردید که روش‌های طبقه‌بندی چند متغیره مورد اقبال و استقبال اقلیم شناسان قرار گیرد. کاربرد طبقه‌بندی در شناسایی نواحی همگن اقلیمی، اهمیت این موضوع را تبیین میکند. به منظور پهنه‌بندی بارش شمال‌غرب کشور، با استفاده از روش تحلیل ...
بیشتر
افزایش روز افزون مشاهدات اقلیمی، ظهور رایانه‌های پیشرفته و تغییر نگرش نسبت به پدیده‌های طبیعی موجب گردید که روش‌های طبقه‌بندی چند متغیره مورد اقبال و استقبال اقلیم شناسان قرار گیرد. کاربرد طبقه‌بندی در شناسایی نواحی همگن اقلیمی، اهمیت این موضوع را تبیین میکند. به منظور پهنه‌بندی بارش شمال‌غرب کشور، با استفاده از روش تحلیل خوشه‌ای داده‌های بارش ماهانه با 8 مشخصه در 260 ایستگاه، طی دوره‌ی آماری 2005 - 1966 تحلیل شد. تحلیل خوشه‌ای روشی ریاضی است که مجموعه‌ای از عضوها با استفاده از اندازه‌های تفاوت یا تشابه، گروه‌بندی میشود. این روش کاربرد فراوانی در اقلیم شناسی داشته و پهنه‌بندی دقیق‌تری را نسبت به روش‌های سنتی ارائه میدهد. میانگین سالانه‌ی بارش شمال‌غرب کشور 9/360 میلی‌متر است، که دارای دامنه‌ای برابر با 3/587 و تغییر پذیری مکانی 24 % میباشد. این امر عدم یکنواختی در توزیع مکانی بارش را آشکار میکند، تغییر پذیری فصلی بارندگی نیز این مسئله را مورد تایید قرار میدهد. برای دستیابی به نتایج تحقیق، نرم افزار های SPSS/win،surfer/win وMatlab مورد استفاده قرار گرفت. با اعمال تحلیل خوشه‌ای روی 5374 یاخته، در نهایت چهار پهنه‌ی بارشی در شمال‌غرب کشور شناسایی شد. این نواحی با وسعت و پراکنش متفاوت به شرح زیر هستند: - پهنه‌ی کم بارش متمرکز با برف متوسط - پهنه‌ی نیمه کم بارش پراکنده و پر برف - پهنه‌ی پر بارش متمرکز و کم برف - پهنه‌ی نیمه پربارش پراکنده با برف متوسط
زینب ذاکری؛ مجید آزادی؛ فاطمه صحرائیان
دوره 38، 87-86 ، مهر 1393، ، صفحه 3-10
چکیده
در این مطالعه برونداد مدل WRF[1] برای پیشبینی بارش در مناطق مختلف کشور در بازه زمانی ابتدای فوریه تا انتهای می سال 2009 میلادی برای پیش‌بینی‌های 42، 66 و90 ساعته مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین منظور برونداد بارندگی تجمعی مدل WRF در دوره زمانی مذکور با مقادیر متناظر دیدبانی یعنی بارندگی تجمعی 24ساعته در336 ایستگاه هواشناسی همدیدی در سطح ...
بیشتر
در این مطالعه برونداد مدل WRF[1] برای پیشبینی بارش در مناطق مختلف کشور در بازه زمانی ابتدای فوریه تا انتهای می سال 2009 میلادی برای پیش‌بینی‌های 42، 66 و90 ساعته مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین منظور برونداد بارندگی تجمعی مدل WRF در دوره زمانی مذکور با مقادیر متناظر دیدبانی یعنی بارندگی تجمعی 24ساعته در336 ایستگاه هواشناسی همدیدی در سطح کشور مقایسه شده است. با در نظر گرفتن آستانههای متفاوت برای بارش و تشکیل جدول توافقی برای وقوع یا عدم وقوع بارش درآستانههای مختلف، کمیت‌های عددی مربوط به مهارت مدل محاسبه و تحلیل شدهاند. نتایج نشان میدهد که نزدیک به هفتاد و پنج درصد موارد از پیشبینیها درست بوده است. هر چند مهارت مدل در پیشبینی بارش برای آستانههای مختلف متفاوت است به گونهای که با افزایش آستانه بارش مهارت مدل در پیشبینی مقدار بارندگی کاهش می‌یابد. در مجموع به نظر میرسد مدل از قابلیت به نسبت مطلوبی برای پیشبینی بارندگی در چارچوب عملیاتی در منطقه ایران برخوردار است.
پروین غفاریان؛ نفیسه پگاه فر؛ الهه اولاد
چکیده
ریزش برف سنگین که پدیده‌ای حدی محسوب میشود در استان گیلان موجب خسارات سنگین اقتصادی شده و زندگی عادی مردم را مختل می‌نماید. به منظور یافتن ساختار بزرگ مقیاس و همدیدی این پدیده، تاریخ‌های ریزش برف سنگین در بازه‌ی زمانی 1964 تا 2014 استخراج شد. سپس الگوی فشار متوسط سطح زمین و ارتفاع ژئوپتانسیلی در ترازهای 10 و 500 هکتوپاسکال و بی‌هنجاری ...
بیشتر
ریزش برف سنگین که پدیده‌ای حدی محسوب میشود در استان گیلان موجب خسارات سنگین اقتصادی شده و زندگی عادی مردم را مختل می‌نماید. به منظور یافتن ساختار بزرگ مقیاس و همدیدی این پدیده، تاریخ‌های ریزش برف سنگین در بازه‌ی زمانی 1964 تا 2014 استخراج شد. سپس الگوی فشار متوسط سطح زمین و ارتفاع ژئوپتانسیلی در ترازهای 10 و 500 هکتوپاسکال و بی‌هنجاری آنها نسبت به سالهای 1981 تا 2010 بررسی شدند. در این مطالعه از داده‌های ایستگاه هواشناسی سینوپتیکی رشت و داده‌های بازتحلیل مرکز ملی پیشبینی محیط زیست- مرکز ملی پژوهشهای جوی (NCEP/NCAR) استفاده شد. نتایج نشان داد که شدت وقوع این پدیده در سالهای اخیر افزایش یافته است. گرچه در تمامی سالها گرمایش ناگهانی پوشسپهر و تضعیف تاوهی قطبی رخ نداده است، اما در تمامی آنها الگوی بندالی در سطح 500 هکتوپاسکال به ویژه از نوع زوجی به چشم میخورد. الگوی فشار سطح زمین نشاندهندهی گسترش زبانههای پرفشار سیبری یا بالکان و در برخی موارد ترکیب این دو پرفشار است که با قرار گرفتن بر روی دریای خزر موجب بروز ناپایداری و انتقال رطوبت به سمت سواحل شمالی ایران شدهاند.
هواشناسی
حسین ملکی نژاد؛ مهدی سلیمانی مطلق؛ اعظم جایدری؛ سمیه شاطر آبشوری
چکیده
تحلیل فراوانی و یا دوره برگشت رخدادهای بارش و سیلاب از مهم‌ترین گام‌های مدیریت منابع آب و طراحی سازه‌های آبی است. در این تحقیق به منظور انتخاب مناسب‌ترین توزیع فراوانی جهت برآورد مقادیر بارش حداکثر با احتمالات وقوع مشخص، آمار بارش حداکثر سالانه 5 ایستگاه سینوپتیک استان تهران از آغاز تاسیس گرد‌آوری شد. سپس با استفاده از نرم‌افزار ...
بیشتر
تحلیل فراوانی و یا دوره برگشت رخدادهای بارش و سیلاب از مهم‌ترین گام‌های مدیریت منابع آب و طراحی سازه‌های آبی است. در این تحقیق به منظور انتخاب مناسب‌ترین توزیع فراوانی جهت برآورد مقادیر بارش حداکثر با احتمالات وقوع مشخص، آمار بارش حداکثر سالانه 5 ایستگاه سینوپتیک استان تهران از آغاز تاسیس گرد‌آوری شد. سپس با استفاده از نرم‌افزار HYFA و MATLAB برای هر سری زمانی در هر ایستگاه با استفاده از روش گشتاور معمولی، 9 توزیع آماری شامل توزیع‌های نرمال، لوگ نرمال دو پارامتره، لوگ نرمال سه پارامتره، پیرسون نوع سوم، لوگ پیرسون نوع سوم، توزیع گمبل، توزیع مقادیر حد تعمیم یافته، توزیع لجستیک تعمیم یافته، توزیع پارتو تعمیم یافته، با نتایج حاصل از کاربرد سری مقادیر جزیی با توزیع نمایی مقایسه شد. آماره های RMSE، R2، Bias، MAE و (Relative Root Mean Square Error) RRMSEبرای تشخیص بهترین توزیع‌ها در کلیه ایستگاه‌ها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد در ایستگاه آبعلی و مهرآباد توزیع پارتو تعمیم یافته، در ایستگاه دوشان‌تپه و شمال‌تهران توزیع لجستیک تعمیم یافته و در ایستگاه کرج توزیع لوگ نرمال سه پارامتره به عنوان توزیع برتر شناخته شد. همچنین دو توزیع نرمال و توزیع نمایی در تعیین بهترین توزیع در منطقه کاملا ناکارآمد معرفی شد. در پایان با استفاده از آزمون RRMSE، توزیع مقادیر حد تعمیم یافته بعنوان توزیع غالب برای منطقه شناخته شد.
گرد و غبار
مجتبی میهن پرست؛ عباس رنجبر؛ امیرحسین مشکواتی
چکیده
پدیده گردوغبار حاصل از توفان های گردو خاک در سالیان اخیر بعلت تکرار و تشدید آنها در کشورهای همسایه به یک پدیده زیانبخش تقریبا دائمی برای کشور ایران مخصوصا نیمه غربی تبدیل شده است از این رو مطالعه و بررسی این پدیده از جنبه های زیست محیطی، هواشناسی ، منابع آب ، توسعه همگون و ... یک امر ضروری است. در این تحقیق یک مورد خاص از این پدیده که منجر ...
بیشتر
پدیده گردوغبار حاصل از توفان های گردو خاک در سالیان اخیر بعلت تکرار و تشدید آنها در کشورهای همسایه به یک پدیده زیانبخش تقریبا دائمی برای کشور ایران مخصوصا نیمه غربی تبدیل شده است از این رو مطالعه و بررسی این پدیده از جنبه های زیست محیطی، هواشناسی ، منابع آب ، توسعه همگون و ... یک امر ضروری است. در این تحقیق یک مورد خاص از این پدیده که منجر به افت کیفیت هوا و کاهش دید افقی به زیر 500 متر شد مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعه حاضر از پارامترهای جوی از سطح زمین تا تراز میانی جو از قبیل فشار میانگین سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل، باد در ارتفاع 10 متری و تراز 850 هکتوپاسکالی، سرعت اصطکاکی، دمای سطح زمین، و. . . . هم از داده های FNLو هم مدل MM5 استفاده شد. نتایج نشان داد که در این مورد خاص از روز قبل از وقوع پدیده بتدریج سامانه کم فشار در سطح زمین تقویت شده بطوریکه در روز وقوع این سامانه به بیشترین عمق خود(کمترین فشار)، بصورت سلول بسته بر روی کشور عراق وجنوب غرب ایران و مناطقی از کویت می رسد که این عامل همراه با وجود سامانه پرفشار بر روی کشور ترکیه و غرب سوریه گرادیان فشاری مناسبی را بر روی غرب و شمال غرب عراق موجب میشود. بعلت این گرادیان فشاری و تقویت کم فشار در این مناطق در سطح زمین باد 10 متری با سرعت های 6 تا 7 متر بر ثانیه به بالا با جهت های شمالی و شمالغربی رخ داده که عامل ایجاد گردوخاک در سطح زمین می باشد. هماهنگ با سطح زمین با پیشروی ناوه ارتفاعی سطح 850 هکتوپاسکالی بادهای نسبتا شدید در این تراز جوی با جهت شمال غربی رخ داده که از عوامل انتقال و ترابرد ذرات خاک و غبار حاصل از توفان گردوخاک می باشد. سرعت اصطکاکی نیز از روز قبل از وقوع پدیده روند افزایشی یافته و به مقدار بیشتر از 55/. متر بر ثانیه در روز وقوع پدیده می رسد. در هنگام شب و نیز روزهای بعد که پدیده روبه زوال است سرعت اصطکاکی کاهش می یابد که بعلت پایین آمدن لایه پایدار شبانه است. نقشه های برهم نهی دما و باد در ارتفاع 850 هکتوپاسکالی نشان دهنده تقویت ریزش هوای سرد (فراررفت هوای سرد ) از قبل از وقوع تا هنگام وقوع پدیده است که بتدریج با کاهش و توقف فراررفت هوای سرد بر روی منطقه منبع ، توفان گردوخاک و به تبع آن گردوغبار تضعیف می شود. نقشه های برهم نهی ژئوپتانسیل تراز 850 و 500 هکتوپاسکالی نیز نشان دهنده وجود سامانه کم ارتفاع بر روی غرب عراق است که بتدریج با تضعیف این سامانه گردغبار منتقل شده توسط جریانات جوی این ترازها نیز تضعیف و از بین می رود.
اقلیم شناسی
مصطفی قربان موحد؛ محمد جدیری عباسی
چکیده
طراحی اقلیمی، طراحی است که بتوان ضمن هماهنگی با محیط طبیعی پیرامون خود و بهره گیری هرچه بیشتر از نیروهای طبیعی موجود در محل حتی الامکان محیط طبیعی مناسبی را برای استفاده کنندگان ایجاد نماید. در این مقاله به منظور تعیین جهت مناسب برای استقرار ساختمانها، عناصر تابش آفتاب و باد (با توجه به آمار ایستگاه هواشناسی همدیدی خوی طی سالهای (2005- ...
بیشتر
طراحی اقلیمی، طراحی است که بتوان ضمن هماهنگی با محیط طبیعی پیرامون خود و بهره گیری هرچه بیشتر از نیروهای طبیعی موجود در محل حتی الامکان محیط طبیعی مناسبی را برای استفاده کنندگان ایجاد نماید. در این مقاله به منظور تعیین جهت مناسب برای استقرار ساختمانها، عناصر تابش آفتاب و باد (با توجه به آمار ایستگاه هواشناسی همدیدی خوی طی سالهای (2005- 1975)) مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به ویژگی های اقلیمی منطقه ی مورد مطالعه، اعمال روش های مذکور می تواند بسیاری از مشکلات و کمبودهای نامناسب طراحی ساختمان ها در این شهر را برطرف کند. نتایج بدست آمده نشان می دهد مناسب ترین جهت برای استقرار ساختمان ها به منظور دریافت بیشترین انرژی در فصل سرد سال جهت 135+ درجه شرقی و در فصل گرم سال جهت غربی می باشد. در ضمن ترجیحاً احداث خیابان ها و معابر با توجه به ماه های سرد سال بایستی در جهت شمالی– جنوبی صورت گیرد. همچنین دیوارهای ساختمانی نیز دارای عایق حرارتی باشد.
هواشناسی
دوره 1، شماره 12 ، اسفند 1339، ، صفحه 3-5
چکیده
اولین کنگره روسای هواشناسی کشورها در سال 1879بوجود آمد .از این تاریخ تا هفتاد سال بعد تشکیلات هواشناسی در کشورها با وضع منظامی پیشرفت نمود وخصوصا هواشناسی هواپیمائی و هواشناسی کشاورزی ترقیات قابل ملاحطه نمود .
بیشتر
اولین کنگره روسای هواشناسی کشورها در سال 1879بوجود آمد .از این تاریخ تا هفتاد سال بعد تشکیلات هواشناسی در کشورها با وضع منظامی پیشرفت نمود وخصوصا هواشناسی هواپیمائی و هواشناسی کشاورزی ترقیات قابل ملاحطه نمود .
هواشناسی
دوره 2، شماره 14 ، فروردین 1341، ، صفحه 3-4
چکیده
روز بیست و سوم مارس 1962 سوم فروردین ماه 1341 دوازده سال از تأسیس هواشناسی میگذرد و ایران نیز در سی ام اکتبر 1959 یعنوان یکصدوسومین عضو سازمان هواشناسی جهانی بعضویت سازمان هواشناسی جهانی درآمد. اینک که ازطرف آن سازمان روز 23 مارس 1962 بعنوان سالروز بجهانیان اعلام گردیده است نشریه ماهانه هواشناسی ایران نیز شماره مخصوصی انتشار میدهد که ازنظر ...
بیشتر
روز بیست و سوم مارس 1962 سوم فروردین ماه 1341 دوازده سال از تأسیس هواشناسی میگذرد و ایران نیز در سی ام اکتبر 1959 یعنوان یکصدوسومین عضو سازمان هواشناسی جهانی بعضویت سازمان هواشناسی جهانی درآمد. اینک که ازطرف آن سازمان روز 23 مارس 1962 بعنوان سالروز بجهانیان اعلام گردیده است نشریه ماهانه هواشناسی ایران نیز شماره مخصوصی انتشار میدهد که ازنظر هموطنان میگذرد. امروز موفقیت های شایان توجه هوا شناسی کشورها را بایستی مرهون همکاری و همفکری بین المللی آنها داست و اگر بخواهیم بدانیم که فکر این همکاری از چه موقعی پیش آمد بایستی صد سال بعقب برگردیم .
