محمد فرتوت عنایت؛ کورش محمدپور؛ علی اصغر عبداللهی؛ بیتا جدی
چکیده
تالاب بینالمللی هامون به عنوان دوازدهمین ذخیرهگاه زیست کره مسکون ایران نقش مهمی در فعالیتهای اجتماعی، اقتصادی، امنیتی، سیاسی و زیستمحیطی جنوب شرق ایران دارد.در پژوهش حاضر با استفاده از سامانه گوگل ارث انجین و شاخص NDWI1 سنجنده مادیس و راستی آزمایی آن با تصاویرماهوارههای لندست و سنتینل۲ وضعیت نوسانات آبی تالابهای سه گانه ...
بیشتر
تالاب بینالمللی هامون به عنوان دوازدهمین ذخیرهگاه زیست کره مسکون ایران نقش مهمی در فعالیتهای اجتماعی، اقتصادی، امنیتی، سیاسی و زیستمحیطی جنوب شرق ایران دارد.در پژوهش حاضر با استفاده از سامانه گوگل ارث انجین و شاخص NDWI1 سنجنده مادیس و راستی آزمایی آن با تصاویرماهوارههای لندست و سنتینل۲ وضعیت نوسانات آبی تالابهای سه گانه هامون با تحلیل ۱۰۳۲ تصویر در سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۲ بررسی شد.نتایج نشان داد تالاب هامون«هیرمند» ناپایدارترین شرایط آبی را نسبت به دو تالاب دیگر داشته و به طورمیانگین میزان ۳۱.۵ کیلومتر مربع معادل ۱.۳ درصد از مساحت کل آن در دوره مورد مطالعه در حالت آبگیری بوده است.به عبارتی در این مدت 98.8 درصد مساحت آن خشک و به طور متناوب ۲۲۶ ماه معادل ۱۸.۸ سال به صورت کامل خشک بوده است. بیشینه مساحت آبگیری این تالاب نیز در این مدت ۱۸۳ کیلومتر مربع معادل 7.3 درصد از کل مساحت آن بوده است. همچنین تالاب هامون «صابری» با میانگین بیشینه مساحت آبگیری ۲۴۳.۷ کیلومتر مربع معادل ۱۵.۶ درصد از کل مساحت این تالاب در دوره مورد مطالعه، پایدار ترین شرایط آبی را داشته است و در این دوره 194 ماه معادل 16.2 سال به صورت متناوب دارای آب بوده است. همچنین بیشترین مساحت تحت آبگیری این تالاب با میزان 797 کیلومتر مربع معادل ۵۱.۱ درصد کل مساحت آن در سال ۲۰۲۰ ثبت شده است. این سطح آبگیری در منطقه خشک شمال سیستان و بلوچستان که میانگین بارندگی در آن ۵۰ میلی متر است، می تواند منبع مهمی برای تامین آب بخش های مختلف لحاظ شود
الهام مرادی؛ مسعود پورغلام آمیجی؛ عبدالمجید لیاقت؛ آرزو نازی قنشلو
چکیده
در این مطالعه به پیشبینی شوری آب رودخانه کرخه پس از بهرهبرداری از پروژههای آبیاری و زهکشی جهاد نصر با استفاده از مدل شبیهساز شوری SALTMED پرداخته شد. با توجه به شرایط اقلیمی، الگوی کشت، برنامه آبیاری، خصوصیات خاک و آب و زهکش دشتهای اوان، دوسالق، ارایض و باغه که جز دشتهای علیا محسوب میشوند، حجم زهاب خروجی و میزان نمک تولیدی ...
بیشتر
در این مطالعه به پیشبینی شوری آب رودخانه کرخه پس از بهرهبرداری از پروژههای آبیاری و زهکشی جهاد نصر با استفاده از مدل شبیهساز شوری SALTMED پرداخته شد. با توجه به شرایط اقلیمی، الگوی کشت، برنامه آبیاری، خصوصیات خاک و آب و زهکش دشتهای اوان، دوسالق، ارایض و باغه که جز دشتهای علیا محسوب میشوند، حجم زهاب خروجی و میزان نمک تولیدی از هر دشت با مساحت کلی 55 هزار هکتار شبیهسازی شد. همچنین از دادههای مربوط به سالهای (96-1392) به دلیل کامل بودن اطلاعات استفاده شد. نتایج نشان داد که در سال پایه آماری 1393 و بر اساس پیشبینی مدل SALTMED؛ مقدار 150، 87، 140 و 197 هزار تن نمک به ترتیب از دشت اوان، دوسالق، ارایض و باغه به طور سالانه وارد رودخانه کرخه میشود. اگر طی 10 سال همین روند ادامه داشته باشد، حجمی بالغبر 5/74 میلیون تن نمک از زهاب دشتهای فوق وارد کرخه و نهایتا وارد تخلیه گاه آن یعنی تالاب هورالعظیم خواهد شد که تبعات زیستمحیطی فراوانی را به دنبال خواهد داشت. نتیجه کلی نشان داد که با بهرهبرداری از 37 هزار هکتار از 55 هزار هکتار مساحت چهار دشت مذکور، شاخص شوری (EC) آب کرخه به طور قابل توجهی افزایش یافته و بهطور متوسط از 1/15 به بیش از 2 دسی زیمنس بر متر میرسد. حال اگر کل این 55 هزار هکتار و یا اراضی بیشتری از طرح 550 هزار هکتاری مورد بهرهبرداری قرار گیرد، چه حجم از زهاب و نمک وارد رودخانهها خواهد شد؟