مسلم صیدی شاهیوندی؛ کمال امیدوار
چکیده
یکی از شکل‌های مهم بارش در چرخه آب شناسی مناطق کوهستانی برف است. در این پژوهش پس از جمع‌آوری آمار و اطلاعات مربوط به روزهای همراه با برف در طول دوره آماری (2018-1989) در ایستگاه‌های واقع در سطح سه استان کرمانشاه، ایلام و لرستان به بررسی روند روزهای برفی با استفاده از روش های تحلیل آماری و نیز توزیع زمانی و فراوانی روزهای برفی و روند تغییرات ...
بیشتر
یکی از شکل‌های مهم بارش در چرخه آب شناسی مناطق کوهستانی برف است. در این پژوهش پس از جمع‌آوری آمار و اطلاعات مربوط به روزهای همراه با برف در طول دوره آماری (2018-1989) در ایستگاه‌های واقع در سطح سه استان کرمانشاه، ایلام و لرستان به بررسی روند روزهای برفی با استفاده از روش های تحلیل آماری و نیز توزیع زمانی و فراوانی روزهای برفی و روند تغییرات آن-ها به تفکیک ماهانه و سالانه پرداخته شد، به منظور آشکارسازی روند تغییرات سالانه روزهای برفی، آزمون‌های تعیین روند من- کندال و تخمینگر شیب سن مورد بررسی قرار گرفت. این آزمون‌ها برای سری زمانی 30 ساله مورد بررسی در مقیاس سالانه و ماهانه صورت گرفت. نتایج حاصل از تحلیل روند روزهای برفی به صورت ماهانه و سالانه در زاگرس میانی نشان داد، روزهای برفی در طول دوره‌ی آماری مورد مطالعه تغییر کرده است که بیشترین و کمترین تغییرات با بیشترین و کمترین فراوانی روزهای برفی در سطح منطقه مورد مطالعه مطابقت دارد، در واقع نواحی جنوب شرقی و شمال شرقی منطقه که دارای بیشترین فراوانی روزهای برفی بوده‌اند بیشترین تغییرات را نیز داشته‌اند. در مجموع بر اساس نتایج حاصل از بررسی روند تغییرات روزهای برفی در زاگرس میانی می‌توان اظهار داشت که روزهای برفی در منطقه مورد مطالعه دارای روند کاهشی است که این روند کاهشی در برخی ایستگاه‌ها و برخی سری‌ها (ماه ژانویه و سری سالانه)، در سطح اطمینان 95 درصد معنی‌دار شده است. بر اساس روش تخمینگر شیب سن نیز تغییرات روزهای برفی در سطح منطقه محسوس و قابل توجه است
شهربانو منجذب مرودشتی؛ احمد مزیدی؛ کمال امیدوار؛ غلامعلی مظفری
چکیده
در عصر حاضر از یک طرف کمبود آب قابل استفاده و از طرف دیگر افزایش جمعیت، مصرف آب و از همه مهم‌تر بالا رفتن سطح زندگی و رشد فناوری مسئله نیاز به آب و کمبود آن را بیش‌ازپیش مطرح می‌سازد. بنابراین در پژوهش پیش رو به بررسی تأثیر پارامترهای جوّی بر پوشش برف حوضه آبخیز کوهرنگ در سال‌های 2018-2010 پرداخته شده است. چراکه برف در چرخه آب‌شناسی به ...
بیشتر
در عصر حاضر از یک طرف کمبود آب قابل استفاده و از طرف دیگر افزایش جمعیت، مصرف آب و از همه مهم‌تر بالا رفتن سطح زندگی و رشد فناوری مسئله نیاز به آب و کمبود آن را بیش‌ازپیش مطرح می‌سازد. بنابراین در پژوهش پیش رو به بررسی تأثیر پارامترهای جوّی بر پوشش برف حوضه آبخیز کوهرنگ در سال‌های 2018-2010 پرداخته شده است. چراکه برف در چرخه آب‌شناسی به دلیل تأمین منابع آب به صورت جریان‌های تأخیری در فصل‌های پرآبی و جریان‌های حداقلی در فصل‌های کم‌آبی و همچنین در تولید انرژی از اهمیت بالایی برخوردار است. بدین منظور نقش عوامل و پارامترهای جوّی بر پوشش برف با روش‌های آماری مورد ارزیابی قرار گرفت. در این پژوهش با بررسی روابط رگرسیونی خطی و غیرخطی بین پارامترهای اقلیمی (دمای بیشینه، کمینه و متوسط و بارش) و پوشش برف مشخص شد بیشترین ضریب همبستگی مربوط به پارامتر دمای بیشینه (87/0)و کمترین ضریب همبستگی نیز مربوط به بارش(26/0)است. در بین رگرسیون‌های مورد استفاده، رگرسیون غیرخطی در پارامترهای مجموع بارش سالانه(34/0)، دماهای کمینه و بیشینه (74/0) و (87/0) ضریب همبستگی بالاتری را ثبت کرد درحالی‌که تغییری در ضریب همبستگی محاسبه شده برای پارامتر متوسط دما مشاهده نشد. همچنین نتایج پژوهش روند کاهشی تغییرات سطح پوشش برف منطقه در طول دوره مطالعاتی را نشان می‌دهد. ارتبـاط معنی‌داری نیز بین پـارامتر دما و پوشش برف وجود دارد که می‌توان از این پارامترها و رگرسیون در تـشخیص پوشش برف در منطقـه استفاده کرد.
وحید سلامتی هرمزی؛ کمال امیدوار؛ رضا کاوسی؛ مجتبی حمزه نژاد
چکیده
سیل آبان 1394 استان ایلام و لرستان در 100 سال اخیر بی‌سابقه بوده که تخریب گسترده منازل و زیرساخت‌های شهری و جان باختن 6 نفر را به همراه داشته است. هدف از انجام این پژوهش شناسایی و تحلیل الگوهای گردشی سیلاب استان ایلام و لرستان در آبان ماه سال 94 است. برای تحلیل همدیدی رابطه الگوهای گردشی با بارش سیلابی ایلام و لرستان از داده‌ها روزانه بارش ...
بیشتر
سیل آبان 1394 استان ایلام و لرستان در 100 سال اخیر بی‌سابقه بوده که تخریب گسترده منازل و زیرساخت‌های شهری و جان باختن 6 نفر را به همراه داشته است. هدف از انجام این پژوهش شناسایی و تحلیل الگوهای گردشی سیلاب استان ایلام و لرستان در آبان ماه سال 94 است. برای تحلیل همدیدی رابطه الگوهای گردشی با بارش سیلابی ایلام و لرستان از داده‌ها روزانه بارش 12 ایستگاه سینوپتیک منتخب دو استان ایلام و لرستان، نقشه‌های سطح زمین تا 500 هکتوپاسکال، وزش رطوبتی و امگا برای روزهای27 اکتبر تا 1 نوامبر 2015 مورد استفاد شده است. نتایج نشان داد که ناوه عمیق تحت تأثیر دریای عرب و دریای سرخ تقویت شده و تا شمال کشور عراق و مرزهای غربی ایران گسترش یافته و باعث تقویت سامانه کم‌فشار مستقر در مرزهای غربی ایران شده است. از یک سو چرخندهای مدیترانه‌ای به قلمرو ایران وارد شده و از سوی دیگر استقرار واچرخند بر روی دریای عرب سبب برقراری جریان قطاع گرم و مرطوب به قطاع گرم سامانه‌های بارانزا و احیای آن شده است. همزمان با این وضعیت پرفشار مستقر بر روی ارتفاعات البرز و دشت‌های میانی کشور باعث کندی حرکت سامانه ناپایدار و ماندگاری بیشتر این سامانه شد. فرود دریای سرخ با استقرار در تراز میانی جو همراه بوده و امکان صعود عمیق و تشکیل ابر و بارش را فراهم کرده و ایجاد بارش‌های سیل‌آسا در غرب را به همراه داشته است. بیشترین حجم بارش سامانه مذکور در روز دوم فعالیت بوده که با توجه به ویژگی‌های فوق و شرایط همرفتی شاهد بارش سنگین و وقوع سیل که در نوع خود بی‌سابقه بوده‌ایم. در مورخ 7/8/94 میزان4/188 میلی‌متر بارندگی در طی 8 ساعت گزارش شده است.
هواشناسی
رضا ابراهیمی؛ کمال امیدوار؛ مریم ملک میرزایی
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی تغییرات فضایی درجه روزهای نیازگرمایش و سرمایش ماهانه ایران است. نخست داده های میانگین دمای روزانه از پایگاه داده های اسفزاری[1] استخراج گردید. این پایگاه داده شامل میانگین روزانه دما ازسال 1/1/1340تا 29/12/1383 بر روی یاخته هایی به ابعاد 15×15 کیلومتر در سراسر کشور است. به این ترتیب ماتریسی به ابعاد 7187×15996 به دست آمد ...
بیشتر
هدف از این پژوهش بررسی تغییرات فضایی درجه روزهای نیازگرمایش و سرمایش ماهانه ایران است. نخست داده های میانگین دمای روزانه از پایگاه داده های اسفزاری[1] استخراج گردید. این پایگاه داده شامل میانگین روزانه دما ازسال 1/1/1340تا 29/12/1383 بر روی یاخته هایی به ابعاد 15×15 کیلومتر در سراسر کشور است. به این ترتیب ماتریسی به ابعاد 7187×15996 به دست آمد که سطرهای آن بیانگر روز و ستون های آن بیانگر یاخته (سلول) است. سپس شاخص شدت درجه روزهای گرمایش و سرمایش با استفاده از آستانه دمایی صفر درجه سانتیگراد محاسبه شد. درمرحله بعد جمع ماهانه این فراسنج ها در ماتریسی به ابعاد 7187×528 در نرم افزار MATLAB محاسبه گردید. روند ماهانه این فراسنج ها نیز درسطح معنی داری 05/0 از طریق آزمون من کندال محاسبه و در نهایت نقشه های روند ماهانه شدت نیاز گرمایش و سرمایش در نرم افزار SURFER ترسیم شد. آن چه که از نتایج این واکاوی ها به دست آمد بروز روند مثبت شدت گرمایش در مناطق گرم ایران می باشد که گواه بر افزایش دمای مناطق گرم ایران در ماه های گرم سال است. بروز روند شاخص های منفی شدت گرمایش در پاره ای از نقاط کوهستانی نیز کاهش دما در این مناطق را نمایان می سازد. بیشترین گستره مکانی روند مثبت شاخص شدت گرمایش نیز در ماه های شهریور و آبان به ترتیب در 78 و 69 درصد از وسعت کشور مشاهده می شود که خود گویای گرمتر شدن بیش از دو سوم از وسعت کشور طی این دو ماه است. از لحاظ شدت سرمایش نیز در ماه های آذر و اسفند در بلندی های کشور شاهد کاهش دمای هوا می باشیم. [1]- این پایگاه کاملترین پایگاه داده های روزانه فراسنج های اقلیمی است که در دانشگاه اصفهان توسط دکتر مسعودیان ایجاد شده است.
