تحلیل روند میانگین دما و بارش سالانه در ایران برای دوره 1988 تا 2017 میلادی

نویسندگان

1 پژوهشکده اقلیم شناسی

2 پژوهشگر پژوهشکده اقلیم شناسی

3 استادیار پژوهشکده اقلیم شناسی

4 استادیار پژوهشکده اقلیمشناسی

5 پژوهشکده اقلیم شناسی ،مشهد، ایران

چکیده

در این پژوهش روند سالانه بارش و دمای کشور با استفاده از داده های بارش سالانه 115 ایستگاه سینوپتیک در دوره 30 ساله (2017- 1988) بررسی شد. میانگین بارش ایستگاهی و تیسن کشور برای هر سال، محاسبه گردید. با استفاده از روش آماری ناپارامتری من – کندال معنی داری روند میانگین بارش و دما، و از روش برآور کننده شیب خط سن، میزان شیب خط روند آزمون شد. نتایج نشان داد که در میانگین بارش کشور روند افزایش یا کاهش معناداری در سطوح اطمینان 99 و 95 درصد وجود ندارد ولی این روند در سطح اطمینان 90 درصد معنی دار می باشد. با این حال میانگین ایستگاهی بارش کشور در هر سال در حدود 1/2- میلیمتر و میانگین بارش تیسن ایران نیز در حدود 2/2- میلیمتر کاهش یافته است. همچنین نتایج نشان دادند که در سری های زمانی میانگین دمای ایستگاهی و تیسن کشور، روند افزایشی دما ایستگاهی کشور 025/0 درجه سانتیگراد در سال می باشد که در سطح اطمینان 95 % معنی دار است و میانگین دمای کشور به روش تیسن حدود 05/0 درجه سانتیگراد در سال اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ است که این روند افزایشی در سطح اطمینان 99 % معنی دار می باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation and analysis of Iran's annual temperature and precipitation trend (2017-1988)

نویسندگان [English]

  • mansuoreh kohi 2
  • yashar Flamarzi 3
  • zohreh javanshri 4
  • Shrareh Malbousi 5
  • iman babaeian 3
1
2 cri
3 cri
4 cri
5 Cri, Mashad,Iran
چکیده [English]

Abstract:
this research, the annual rainfall and temperature trends of the country were evaluated using annual rainfall data of 115 synoptic stations during the period of 30 years (2017-1988).
The average precipitation of the station and Tissen were calculated for each year. Using the nonparametric statistical method of Kendall-Mean method, the mean rainfall and temperature trend, and the age line slope estimator, the trend line tilt rate were tested.
The results showed that there was not a ascendant or significant decrease trend in the mean precipitation in 99% and 95% confidence levels, but this trend was significant at 90% confidence level.However, the average precipitation rate of the country is about 2.1 mm per year, and the average precipitation Tissen of Iran has dropped by about 2.2 mm
Also, the results showed that in the time series of the average station temperature and temperature in the country, the incremental temperature of the station is 0,252 ° C per year, which is significant at 95% confidence level. The average temperature of the country has been increased by Tissen at around 0.05 degrees Celsius per year, which is an increase in the 99% confidence level.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Trend
  • Mann- Kndall
  • Sen`s slope
  • significant leve
  • Precipitation
  • Temperature

مراجع

منابع
1- اﺑﺮاﻫﻴﻤﻲ، ح.، ا. ﻋﻠﻴﺰاده و س. ﺟﻮاﻧﻤﺮد، 1385، ﺑﺮرﺳﻲ وﺟﻮد ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻣﺎ در دﺷﺖ ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎﻳﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻗﻠﻴﻢ در ﻣﻨﻄﻘﻪ، فصلنامه ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ، ش4 (پیاپی 79): 5-18.
 
2- احمدی ،م.، ح. ﻟﺸﻜﺮی، ق. ﻛﻴﺨﺴﺮوی و م. آزادی، 1394، ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﺎﺧﺺ­ﻫﺎی ﺣﺪی دﻣﺎ در آﺷﻜﺎرﺳﺎزی ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻗﻠﻴﻢ ﺧﺮاﺳﺎن ﺑﺰرگ، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ جغرافیا، ش 45 : 75-53.
 
3- انصاری، م.، غ. نوری و ص. فتوحی، 1395، بررسی روند تغییرات دما، بارش و دبی با استفاده از آزمون ناپارامتری من کندال (مطالعه موردی حوزه آبخیز رودخانه کاجو استان سیستان و بلوچستان)، پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز سال هفتم، ش 14.
 
4- ﺧﻠﻴﻠﻲ، ک.، م. ناظری و ف. احمدی، 1394، کاربرد شاخص PCI در بررسی الگوی بارش ایران و تحلیل روند تغییرات آن در مقیاس سالانه و ﻓﺼﻠﻲ ﻃﻲ ﻧﻴﻢ ﻗﺮن اﺧﻴﺮ، ﻧﺸﺮﻳﻪ آﺑﻴﺎری و زﻫﻜﺸﻲ اﻳﺮان، دوره 9، ش 1: 208-195.
 
5- رحیم­زاده، ف. و م. نساجی زواره، 1393، روند و تغییر پذیری دما در ایران در دوره 2010-1960 پس از تعدیل ناهمگنی­های غیراقلیمی موجود در داده­ها، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال 29، ش4 (پیاپی 115).
 
6- زارع اﺑﻴﺎﻧﻪ ،ح.، م. ﺑﻴﺎت ورﻛﺸﻲ و و. ﻳﺰداﻧﻲ، 1390، ﺗﺤﻠﻴﻞ روﻧﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺳﺎﻻﻧﻪ و ﻓﺼﻠﻲ دﻣﺎ، ﺑﺎرش و ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ­ﻫﺎی اﺳﺘﺎن همدان، نشریه ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ آﺑﻴﺎری و آب، ش 3 : 57-48.
 
7- ﺳﺎﻻری، ع. و ا. ﮔﻨﺪم­ﻛﺎر، 1391، ﺑﺮرﺳﻲ روﻧﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮات دﻣﺎ در ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس و ﺟﺰﻳﺮه ﻗﺸﻢ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮن ﻧﺎﭘﺎراﻣﺘﺮی     ﻣﻦ-ﻛﻨﺪال، مجله ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎی ﺳﺮزﻣﻴﻦ، 92-77.
 
8- شمامی، ف.، ع. سبزی­پرور، ح. زارع و م. حیدری، 1390، آشکارسازی ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻗﻠﻴﻢ در ﻏﺮب اﻳﺮان ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات دﻣﺎ، فصلنامه ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ آﺑﻴﺎری و آب، ش 6 : 25-10.
 
9- شیرغلامی، ه. و ب. قهرمان، 1384، بررسی روند تغییرات دمای متوسط سالانه در ایران، علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال نهم، ش 1 : 23-9.
 
10- طاووسی، ت.، ز. رخشانی و ف. فیروزی، 1393، تحلیل روند تغییرات بیشینه و کمینه دمای فصلی و سالانه استان فارس با استفاده از روش­های ناپارامتری، مجله علمی و ترویجی نیوار، شماره 87-86 .
 
11- عزیزی، ق. و م. روشنی، 1387، مطالعه تغییر اقلیم در سواحل دریای خزر به روش من-کندال، مجله پژوهش­های جغرافیایی، ش 64 .
12- عزیزی، ق. و م. روشنی، 1388، تحلیلی بر مفاهیم اثرات تغییر اقلیم بر روی دما و تقویم زراعی برنج در گیلان، فصلنامه چشم انداز جغرافیایی، ش 8 : 155 -143.
 
13- علیجانی، ب.، پ. محمودی و ع. چوگان، 1391، بررسی روند تغییرات بارش های سالانه و فصلی ایران با استفاده از روش ناپارامتریک "برآوردکننده شیب سنس"، نشریه پژوهش­های اقلیم­شناسی، سال سوم، ش 9.
 
14- علیجانی، ب.، ا. روشنی، ف. پرک و ر. حیدری، 1391، روند تغییر پذیری فرین­های دما با استفاده از شاخص­های تغییر اقلیم در ایران، نشریه جغرافیا و مخاطرات محیطی، ش 2.
 
15- علیزاده چوبری، ا. و م. نجفی، 1396، روند تغییرات دمای هوا و بارش در مناطق مختلف ایران، نشریه فیزیک زمین و فضا، دوره 43، ش 3 : 584-569.
 
16- ﻓﺮخ­ﻧﻴﺎ، ا. و س. مرید، 1393، ارزﻳﺎﺑﻲ اﺛﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﺎرش و دﻣﺎ ﺑﺮ روﻧﺪ ﺟﺮﻳﺎن رودﺧﺎﻧﻪ­ﻫﺎی ﺣﻮﺿﻪ آﺑﺮﻳﺰ درﻳﺎﭼﻪ اروﻣﻴﻪ، مجله آب و ﻓﺎﺿﻼب، ش3 : 97-86 .
 
17- قیامی شمامی، ف.، ص. معروفی وع.  سبزی­پرور، 1392، آشکارسازی تغییر اقلیم در غرب ایران با توجه به تغییرات دما، نشریه تحقیقات منابع آب ایران، دوره 9، شماره 2.
 
18- محمدی، ب.، 1390، تحلیل روند بارش سالانه ایران، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، سال22، شماره پیاپی 43، شماره 3، پاییز1390.
 
19- مسعودیان، س. ا. و ه. عطایی، 1384، شناسایی فصول بارشی ایران به روش تحلیل خوشه­ای، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، ش 1: 12-1.
 
20- مظفری، غ. و ش. شفیعی، 1395، بررسی و تحلیل روند سالانه بارش مناطق غربی ایران، نشریه پژوهش­های کاربردی علوم آب، سال دوم، شماره اول.
 
21- نصر آبادی، ا.، 1394، واکاوی روند تغییرات ماهانه و سالانه فراسنج­های اقلیمی در سبزوار، دو فصلنامه آب و هواشناسی کاربردی، سال دوم، شماره اول (پیاپی 2).
 
22- ﻧﻮرﻳﺎن، ع.، ف. رﺣﻴﻢزاده و ع. ﺻﺪاﻗﺖ ﻛﺮدار، 1387، ﮔﺮﻣﺎﻳﺶ در ﻛﺸﻮر و ﺗﺒﻌﺎت آن ﺑﺮ دﻳﮕﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی اقلیمی در دوره 2005-1951، ﭼﻬﺎرﻣﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺗﺒﺮﻳﺰ، دانشگاه ﺗﺒﺮﻳﺰ.
 
23- Aguilar, E., I. Auer, M. Brunet, T. C. Peterson & J. Wieringa, 2003, Guidelines on climate metadata and homogenization, WCDMP No. 53, WMO-TD No. 1186, World Meteorological Organization, Geneva.
 
24- Alexandersson, H., 1986, A homogeneity test applied to precipitation data, Journal of Climatol., 6, pp. 661-675.
 
25- Angel J. R. & F. A. Huff, 1997, Changes in heavy rainfall in Midwestern United States, Journal of water Resources planning and management, July/August, pp. 246-249.
 
26- Brunet M. & Coauthors, 2006, The development of a new dataset of Spanish daily adjusted temperature series (SDATS) (1850–2003), Int. J. Climatol, 26, pp. 1777–1802.
 
27- Chen, J., X. Wub, B. Finlayson, M. Webber, T. Wei & M. Li, 2013, Variability and trend in the hydrology of the Yangtze River, China: Annual precipitation and runoff, J. Hydrology, 513, pp. 403-412.
 
28- Collins, J. M., R. R. Chaves & V. D. S. Marques, 2009, Temperature variability over South America, J. Climate, 22, pp. 5854–5869.
 
29- Guijarro, J. A., 2016, Climatol R package at http://cran.r-project.org/packages/climatol.pdf.
 
 
30- IPCC Fifth Assessment Report: Climate Change 2013 (AR5).
 
31- Jones, M. R., H. J. Fowler, G. K. Christopher & S. Blenkinsop, 2012, An assessment of changes in seasonal and annual extreme rainfall in the UK between 1961 and 2009, J. Climatology, DOI: 10.1002/joc.3503.
32- Krishnakumar, K. N., Prasada Rao, G. S. L. H. V. & C. S. Gopakumar, 2009, Rainfall trends in twentieth century over Kerala, India, Atmospheric Environment, 43, pp. 1940–1944.
 
33- Ligang, X. U, H. Zhou, L. Du, H. Yao & H. Wang, 2015, Precipitation trends and variability from 1950 to 2000 in arid lands of Central Asia, Journal of Arid Land, 7, pp. 514–526.
 
34- Moberg, A. & H. Alexandersson, 1997, Homogenization of Swedish temperature data, Part II: homogenized gridded air temperature compared with a subset of global gridded air temperature since 1861, Int. J. Climatol., 17, pp. 35–54.
 
35- Paulhus, J. L. H. & M. A. Kohler, 1952, Interpolation of missing precipitation records, Month. Weath. Rev., 80, pp. 129-133.
 
36- Rahimzadeh, F. & M. Nassaji Zavareh, 2013, Effects of adjustment for non-climatic discontinuities on determination of temperature trends and variability over Iran, International Journal of Climatology.
 
37- Rio S. D., L. Herrero, C. Pinto-Gomes & A. Peras, 2011, Spatial analysis of mean temperature trends in Spain over the period 1961-2006, Global and Planetary change, 78, pp. 65-75.
 
38- Sahin, S. & H. K. Cigizoglu, 2010, Homogeneity analysis of Turkish meteorological data set, Hydrol. Processes, 24, pp. 981–992.
 
39- Tabari, H. & P. Hosseinzadeh-Talaee, 2011, Analysis trends in temperature data in arid and       semi-arid regions of Iran, Atmospheric Research, 79, pp. 1-10.
 
40- Thiessen, A. H., 1911, Precipitation averages for large areas, Monthly weather review, 39 (7), pp. 1082-1089.
 
 
 
 
41- Trenberth, K. E., P. D. Jones, P. Ambenje, R. Bojariu, D. Easterling, A. K. Tank, D. Parker, et al., 2007, Observations: Surface and Atmospheric Climate Change, in: Climate Change 2007: The Physical Science Basis, Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the IPCC, Cambridge University Press, Cambridge, UK and New York, NY, USA.
 
42- Vincent, L. A. & Coauthors, 2005, Observed trends in indices of daily temperature extremes in South America, 1960-2000, J. Climate, 18, pp.  5011−5023.
 
43- Vivekanandan, N., 2007, Analysis of Trend in Rainfall Using NonParametric Statistical Methods, international symposium on rainfall rate and radio wave propagation, American institute of physics, pp. 101-113.
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 12 اردیبهشت 1398
  • تاریخ بازنگری: 03 مرداد 1398
  • تاریخ پذیرش: 17 شهریور 1398
  • تاریخ اولین انتشار: 01 مهر 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار