واسنجی روش های مختلف انتخاب شاخص مناسب خشکسالی با استفاده از داده های ایستگاه های همدید جیرفت و کهنوج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه جیرفت

2 فارغ التحصیل جغرافیای اقلیمی

چکیده

یکی‌ از چالشهای پایش خشکسالی، تعیین شاخصی با قابلیت اطمینان بالا می‌باشد. این تحقیق دو روش کمینه مقدار بارش و توزیع نرمال را ارزیابی ‌می‌کند. داده های ایستگاه‌های جیرفت و کهنوج استفاده و مقادیر6 شاخص،‌ معیار بارندگی سالانه، دهک‌‌ها، درصد نرمال، ناهنجاری بارش ، بارش استاندارد شده وRDI محاسبه‌ شدند. شاخص مناسب به دو روش تعیین گردید. نتایج روش اول نشان داد که اکثر شاخصها ، یکی از دو وضعیت خشکسالی شدید یا بسیار شدید را نشان میدهند و اغلب منجر به تعیین شاخصی یکتا نمی‌گردد. بر اساس توزیع نرمال، ، به ترتیب شاخص های SPI و RAI با مجموع اختلاف برابر64/11 و 43/8درصد انتخاب شدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


1- انصافی مقدم، ت. (1386). "ارزیابی چند شاخص خشکسالی اقلیمی و تعیین مناسب‌ترین شاخص در حوضه دریاچه نمک" فصلنامه‌ی علمی پژوهشی تحقیقات مرتع و بیابان ایران، جلد 14، شماره 2، ص 288-271.
2- خلیلی، ع. و بذرافشان، ج. (1382). "ارزیابی کارائی چند نمایه‌ی خشکسالی هواشناسی در نمونه‌های اقلیمی مختلف ایران". مجله علمی و فنی نیوار، شماره 48 و 49 ، بهار و تابستان، ص93-79.
3- سهرابی، ر. ا.، سهرابی، ح. و عرب، د. ر. (1387). "بررسی شاخص‌های پایش خشکسالی از مناظر تحول، ماهیت و عملکرد و پیشنهاد فرآیند انتخاب شاخص متناسب با شرایط مناطق". مجموعه مقالات سومین کنفرانس مدیریت منابع آب، دانشکده مهندسی عمران تبریز، ایران.
4- قبائی سوق، م. و مساعدی، ا. (1391). "طراحی فرآیند انتخاب شاخص‌مناسب بر مبنای ارزیابی شاخص‌های خشکسالی هواشناسی در محدوده تعدادی از ایستگاه‌های ناحیه‌ی خشک و نیمه خشک ایران". نشریه آب و خاک علوم و صنایع کشاورزی. جلد 26، شماره 2، ص426-414.
5- کریمی نظر، م.، مقدم‌نیا، ع. ر. و مساعدی، ا. (1389). "بررسی عوامل اقلیمی مؤثر بر وقوع خشکسالی مطالعه موردی زابل". مجله پژوهش‌های حفاظت آب و خاک، جلد 17، شماره 1، ص 15.
6- مرعشی، م. (1387). بررسی شاخص‌های خشکسالی در‌ مناطق نیمه مرطوب و خشک مطالعه موردی: گلستان – سیستان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل، ص 146.
7- هدایتی دزفولی، ا. و صداقت کردار، ع. (1386). "مقایسه تطبیقی سه شاخص خشکسالی در اقلیم‌های مختلف ایران "مجله علمی و فنی نیوار، پائیز و زمستان، ص 61-74.
8- Bryant, E. A. (1991). "Natural Hazards" Cambridge, New York and Melbourne: Cambridge
University Press, 294 pp.
9- Goddard, S., S. Harms, S. Reichenbach, T. Tadesse and W.J. Waltman, 2003, Geospatial decision support for drought risk management. Communication of the ACM 46, No. 1, pp. 35–37.
10- Mishra, A. K. and Singh, V. P. (2010). "A review of drought concepts" Journal of Hydrology, 391,202–216.
11- Morid, S., Smakhtin, V. and Moghadasi, M. (2006). "Comparisonof seven meteorological indices for drought monitoring in Iran" International journal of climatology, 26, 971-985.
12- Quiring, S. M., and Papakryiakou, T. N. (2003). "An evaluation of agricultural drought indices for the Canadian prairies" JournalAgricultural and Forest Meteorology, 118, 1-2, 49-62.
13- Steinmann, A. (2003). "Drought indicators and triggers: A stochastic approach to evaluation" Journal of the Water Resource Association (JAWRA). 39, 5, 1217-1233.
14- Tsakiris, G., Pangalou, D., and Vangelis, H. (2007). "Regional drought assessment based on the Reconnaissance Drought Index (RDI)" Water Resource Manage, 21, 821–833.
15- Wu, H., and Hayes, M. J. (2001). "An evaluation of the standardized precipitation index, the china index and statistical Z- Score" International journal of climatology, 21, 741-75.