تغییرات زمانی و مکانی ضریب طشتک تبخیر در استان کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی

2 دکترای آبیاری و زهکشی، استادیار گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی

چکیده

تبخیر و تعرق یکی از پارامترهای اساسی در برنامه‌ریزی منابع آب در بخش کشاورزی می‌باشد. تبخیر و تعرق با روش‌های مختلفی از جمله روش پنمن-مانتیث فائو و تبخیر از طشتک، برآورد می‌گردد. در روش طشتک تبخیر، مقدار تبخیر و تعرق مرجع (ETo) با ضرب کردن ضریب طشت در مقدار تبخیر از طشتک برآورد می‌گردد. نیاز به پارامترهای متعدد هواشناسی (از قبیل رطوبت نسبی و سرعت باد) برای محاسبه ضریب طشتک یکی از عوامل محدود کننده استفاده از این روش در برآورد تبخیر و تعرق می‌باشد. در شرایطی که این فراسنج های هواشناسی در دسترس باشند، استفاده از روش‌های دیگر جهت برآوردETo  برتری دارد. هدف از مطالعه کنونی، تعیین مقادیر ثابت ماهانه و فصلی ضریب طشتک در بخش‌های مختلف استان کرمانشاه می‌باشد. ضریب طشتک از تقسیم ETo محاسبه شده (بر اساس داده‌های روزانه هواشناسی) بر میزان تبخیر از طشتک محاسبه گردید. در این مطالعه تغییرات زمانی و مکانی ضریب طشتک با استفاده از آمار روزانه هواشناسی (2009–2000) چهار ایستگاه هواشناسی سینوپتیک در استان کرمانشاه مورد بررسی قرار‌گرفت. نتایج نشان داد که مقدار ضریب طشتک فصلی در تابستان کمترین مقدار و در پاییز و بهار مقادیر بالاتری را دارد. ضمنا نتایج بیانگر این بود که مقدار ضریب طشتک با ارتفاع از سطح دریا رابطه معکوس دارد. ضرایب روزانه و ماهانه طشتک تبخیر به‌دست‌آمده برای ایستگاه‌کرمانشاه با ضرایب به دست‌آمده با روش ارائه شده توسط سازمان خواروبار و کشاورزی جهانی (FAO) مورد مقایسه قرار‌گرفت. علیرغم اینکه همبستگی بین نتایج روزانه بالا نبود ولی ضرایب ماهانه همبستگی بالایی داشتند (R2=0/89).

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation Of Seasonal Changes Of Temperature Profile For Studying Double Diffusive Convection In The Strait of Hormuz Using a 3-D Numerical Model

نویسندگان [English]

  • maryam ahmadi 1
  • bahman farhadi 2
چکیده [English]

The aim of this study  is to analyze the vertical profile of temperature for studying the double diffusive convection using a three-dimensional numerical model in the east of Persian Gulf. Vertical profile of temperature is the precise and explicit description of temperature in various layer of ocean with considering the seasonal variation. The Persian Gulf, particularly in the Strait of Hormuz area is one of the most important region in terms of marine environmental, ocean sciences, economics, commercial and military, therefore description of seasonal cycle of temperature is important in this region. Temperature profile has an important role in physical oceanography, marine chemistry and biology. In this study vertical profile of temperature and its spatial distribution in various layer of Persian Gulf were analyze using a 3-D numerical model (COHERENS) during the year. For reaching the steady state of Physical feature such as temperature and salinity, the model was run for five year in Persian Gulf. The results of model were comparing with field observations of Jones and Zentop that get from Strait of Hormuz, which are agreement with our results and show that in the spring and summer there is a strong thermal difference between surface and deep layers, so that in some parts, it reaches 12. As already mentioned this severe difference, causes to strong stratification of density and then leads to static stability of currents in upper layer. In autumn by decreasing the surface layer temperature, the heat transfer from deep layers to the surface occurred because of convective currents that leads to significant decrease the temperature of deep layer and also decrease of sharp contrast of summer temperature between surface and bottom that cause to predict of convection in the Strait of Hormuz.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strait of Hormuz
  • Vertical Profile of Temperature
  • Persian Gulf
  • COHERENS model
  • Double Diffusive Convection
 
1-     احمدی، مریم، فرهادی بانسوله، بهمن، و نظیفی نائینی، مینو، (1390)، بررسی دقت شبکه عصبی مصنوعی در برآورد تبخیر و تعرق مرجع و ضریب طشتک تبخیر در مقایسه با روش­های برآورد ضریب طشتک. چهارمین کنفرانس مدیریت منابع آب، دانشگاه صنعتی امیر کبیر، 13و14 اردیبهشت ماه.
2-     امداد، محمد رضا.، و صباغ فرشی، علی اصغر، (1379)، انتخاب مناسب­ترین فرمول تجربی به منظور برآورد تبخیر وتعرق پتانسیل گیاه مرجع در گلستان، مجله پژوهشی علوم خاک وآب، جلد 12، شماره 10، ص 95-90
3-     امیری، محمد جواد.، عابدی کوپایی، جهانگیر.، خزاعی، مریم.، (1387)، بهترین روش تعیین ضریب تشت تبخیر کلاس A در تخمین تبخیر و تعرق روزانه در منطقه اصفهان. سومین کنفرانس مدیریت منابع آب، انجمن علوم و مهندسی منابع آب ایران, دانشگاه تبریز، 25-23مهرماه.
4-     بهمنی عارف.، کوچک­زاده مهدی. و فتحی پرویز، (1385)، مدل ANN در تخمین فرآیند تبخیر و تعرق مرجع به کمک داده های تشتک تبخیر، دومین کنفرانس مدیریت منابع آب،دانشگاه صنعتی اصفهان 3 الی 4 بهمن ماه.
5-     زینال­زاده امران.، حبیب­زاده بهنام.، و عدل، فرشته، (1387)، سنجش مناسب ترین ضریب طشت تبخیرسنج کلاس A در برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل (مطالعه موردی دشت ارومیه) ، سومین همایش ملی مدیریت شبکه­های آبیاری وزهکشی، دانشگاه شهید چمران، 8 الی 10 بهمن ماه، اهواز.
6-     شریفیان، حسین. و قهرمان، بیژن.، (1384)، بررسی و مقایسه تبخیر-تعرق برآورد شده از تشت تبخیر با مقادیر ET0 روش استاندارد در منطقه گرگان. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، جلد سیزدهم، شماره پنجم، ص 29-18
7-     علیزاده، امین.، میرشاهی، بابک.، هاشمی­نیا، مجید.، و ثنایی­نژاد، حسین، (1380)، بررسی دقت عملکرد محاسبه شده به روش هارگریوز- سامانی و تشتک تبخیر در ایستگاه­های سینوپتیک خراسان، نیوار شماره 43، 70-51.
8-     نوری محمدیه مجید.، محمدی مسعود.، هلالی، جلیل.، سهرابی، تیمور.، (1388)، تخمین فاصله Fetch پارامتر موثر در ضریب طشتک تبخیر (kp) مطالعه موردی: شمال وشمال غرب ایران ، دومین همایش ملی اثرات خشکسالی و راهکارهای مدیریت آن، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان ، 30 الی 31 اردیبهشت ماه.
9-     وزیری ژاله.، انتصاری محمد رضا.، حیدری نادر.، سلامت علیرضا.، مسچی محمود.، و دهقانی سانیچ حسین، (1387)، تبخیر – تعرق گیاهان (دستورالعمل محاسبه آب مورد نیاز گیاهان) نشر کمیته ملی آبیاری وزهکشی صفحه 105-96 .
10-   Allen R.  G., Pereira L .S., Raes. D. and Smith M. (1998). »Crop evapotranspiration: guidelines for computing crop water requirements«. FAO Irrigation and Drainage Paper No. 56, Food and Agricultural Organization of the United Nations, Rome.
11-   Allen, R. G., and Pruitt, W. O. (1991). »FAO-24 reference evapotranspiration factors«. Journal Of Irrigation and Drainage Engineering., ASCE, 117, 5: 758-773.
12-   Azizi-zohan A., Kamgar Haghighi A. .A. and Sepaskhah. A. R. 2008. »Crop and pan  coefficients for saffron in a semi-arid region of Iran«. Journal of Arid Environments., 72:  270–278.
13-   Doorenbos J. and Pruitt W. O. (1977). »Crop water reguirements. Rome: FAO«. Irrigation and drainage Paper No. 24. Food and
Agricultural Organization of the United Nations, Rome. 179p.
14-   Ertek A. ،Sensoy S. ،Kucukyumuk C. and Gedik, .I. (2006). »Determination of plant-pan coefficients for field-grown eggplant  (Solanum melongena L.) Using class a pan evaporation values«. Agricultural Water Management, 85: 58-66.
15-   Irmak, S., Haman, D. Z., and Jones, J. W., (2002). »Evaluation of class A pans coefficients for estimating reference evapotranspiration in humid location«. Journal of Irrigation and Drainage Engineering., ASCE, 128, 3: 153-159
16-   Pereira, A. R., N. A. V. Nova, A. S. Pereira, and V. Barbieri. 1995. A model for the class a pan coefficient. Agric. For. Meteoral. 76: 75-82.
17-   Usturn S., Yasemin K., Talip T ،and Faith M. K. (2009). »Determining crop and pan coefficients for cauliflower and red cabbage crops under cool season semiarid climatic conditions«. Agricultural Sciences in China. 8 (2): 167-171.