تغییرات زمانی و مکانی ضریب طشتک تبخیر در استان کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی

2 دکترای آبیاری و زهکشی، استادیار گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی

چکیده

تبخیر و تعرق یکی از پارامترهای اساسی در برنامه‌ریزی منابع آب در بخش کشاورزی می‌باشد. تبخیر و تعرق با روش‌های مختلفی از جمله روش پنمن-مانتیث فائو و تبخیر از طشتک، برآورد می‌گردد. در روش طشتک تبخیر مقدار تبخیر و تعرق مرجع (ETo) با ضرب کردن ضریب طشت در مقدار تبخیر از طشتک برآورد می‌گردد. نیاز به پارامترهای متعدد هواشناسی (از قبیل رطوبت نسبی و سرعت باد) برای محاسبه ضریب طشتک یکی از عوامل محدود کننده استفاده از این روش در برآورد تبخیر و تعرق می‌باشد. در شرایطی که این پارامترهای هواشناسی در دسترس باشد، استفاده از روش‌های دیگر جهت برآوردETo  برتری دارد. هدف از مطالعه کنونی تعیین مقادیر ثابت ماهانه و فصلی ضریب طشتک در بخش‌های مختلف استان کرمانشاه می‌باشد. ضریب طشتک از تقسیم ETo محاسبه شده (بر اساس داده‌های روزانه هواشناسی) بر میزان تبخیر از طشتک محاسبه گردید. در این مطالعه تغییرات زمانی و مکانی ضریب طشتک با استفاده از آمار روزانه هواشناسی (2009–2000) چهار ایستگاه هواشناسی سینوپتیک در استان کرمانشاه مورد بررسی قرار‌گرفت. نتایج نشان داد که مقدار ضریب طشتک فصلی در تابستان کمترین مقدار و در پاییز و بهار مقادیر بالاتری را دارد. ضمنا نتایج بیانگر این بود که مقدار ضریب طشتک با ارتفاع از سطح دریا رابطه معکوس دارد. ضرایب روزانه و ماهانه طشتک تبخیر به‌دست‌آمده برای ایستگاه‌کرمانشاه با ضرایب به دست‌آمده با روش ارائه شده توسط سازمان خواروبار و کشاورزی جهانی (FAO) مورد مقایسه قرار‌گرفت. علیرغم اینکه همبستگی بین نتایج روزانه بالا نبود ولی ضرایب ماهانه همبستگی بالایی داشتند (R2 = 0.89).

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Spatial and Temporal Variation of Evaporation Pan Coefficient In Kermanshah Province

نویسندگان [English]

  • maryam ahmadi 1
  • bahman farhadi 2
چکیده [English]

Evapotranspiration is one of the basic parameters for agricultural water planning. There are various formulas to estimate this parameter such as FAO Penman-Montith method and Evaporation pan method.  In the pan method, the amount of reference evapotranspiration (ETo) estimated by multiplying pan coefficient to amount of water vapor from evaporation pan. One of the limitations of pan method is the need to weather parameters (e. g., relative humidity and wind speed) to estimate Kp. In case we have access to these weather parameters other methods of evapotranspiration estimation are preferred. The aim of this study was to determine monthly and seasonal values of Kp in the Kermanshah province. Kp was estimated by dividing calculated ETo (It is calculated based on daily weather data) over pan evaporation. Spatial and temporal variations of Kp have been investigated based on daily weather data (2000 – 2009) in four synoptic weather stations in Kermanshah province. Results showed that Kp in summer is lower than in autumn and spring. Moreover, results indicated that Kp has inverse relation with altitude. In addition daily and monthly pan coefficients have been calculated for Kermanshah airport station based on the FAO method and compared with the estimated pan coefficients in the current study. However, there was low correlation between daily results, but correlation coefficient between monthly results was high (R2=0.89). 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Evaporation pan
  • Pan Coefficient
  • evapotranspiration
  • FAO Penman-Montith
  • Kermanshah